Bijzondere Fongers trapas

Vragen, discussies en info over tandems, driewielers, cardan aangedreven fietsen, vouwfietsen etc.
Maarten Waarlé
Berichten: 2337
Lid geworden op: 5 jun 2012, 21.49

Bijzondere Fongers trapas

Bericht door Maarten Waarlé »

Beste groep,

Vandaag in Berlicum was het weer een erg leuke beurs.
Erg veel roestige rommel, dan weet je het wel...

Ik vond op een kraam een trapas waar ik al een jaar of 7 naar op zoek ben notabene voor een frame die ik die 7 jaren terug bij de zelfde man heb gekocht. Een Fongers damesframe van rond 1903 met exentrische trapas.
Daar lag het ding eindelijk...
Exentrische trapas Fongers
Exentrische trapas Fongers
019.JPG (488.98 KiB) 12330 keer bekeken
Ik kon niet laten de as even uit elkaar te halen. Bizar hoe het opgebouwd is. De stofkap aan kettingkant zit met uitwendige draad geschroefd in de cup. De cup die zo als bij meerdere Fongersfietsen uit een geheel bestaat met de cup aan de andere kant. Daar is de stofkap met linkse binnendraad geschroefd op het zelfde lichaam. Je kan de conus en de as pas verwijderen als deze deksels los zijn geschroefd.
Het geheel is nog redelijk fris en mooier nog ;het past bij het frame. Dikte en breedte komt perfect overeen.
Wel denk ik dat het van het model van rond 1908 is omdat die een andere stofkap hadden en klembouten in plaats van spieen om de as (kettingspannen)vast te zetten
As met het bekende tekentje
As met het bekende tekentje
020.JPG (418.5 KiB) 12330 keer bekeken
De as heeft aan kettingkant een maat van 16 mm en aan de afstelkant is de maat 15 mm.
Ik zie dat terug komen bij oa de HZ/DZ modellen.
Ik heb een 1910 DZ frame eens van Jasper over genomen met daar op deze cranks met een dik tandblad en een oude achternaaf met vroeg type freewheel. De mogelijkheid bestaat dat deze spullen samen de vroege damesfiets gaan helpen opbouwen.
Ik moet dan nog eens gaan bekijken. Punt is steeds dat je je af moet vragen hoe ver je kan gaan met het bij elkaar scharrelen van een model zonder daarbij de uitstraling van authenticiteit te verliezen.
Het moet wel geloofwaardig blijven.
Wordt vast wel weer vervolgd...
Het vroege frame
Het vroege frame
021.JPG (282 KiB) 12330 keer bekeken
Maarten
Laatst gewijzigd door Maarten Waarlé op 11 apr 2016, 09.58, 1 keer totaal gewijzigd.
Durabo88
Berichten: 2493
Lid geworden op: 2 jun 2012, 23.40
Locatie: Landsmeer

Re: Bijzondere Fongers trapas

Bericht door Durabo88 »

Wat n toeval. Als hij maar past. Een tweede vindt je niet zo makkelijk.
Sportief fietsend!
Gebruikersavatar
maartenB
Berichten: 3807
Lid geworden op: 10 apr 2012, 19.39
Locatie: Tilburg
Contacteer:

Re: Bijzondere Fongers trapas

Bericht door maartenB »

fantastisch dat het past!
Nu nog een remsysteem en wielen en ....(het begint al ergens op te lijken :D

Was deze verkoper de man die die schuur stampvol spullen had? Waar ook je spatborden vandaan komen?
Meer weten over een specifiek merk of model hoge bi of safety van voor 1895? http://www.antique-bicycles.net
Gebruikersavatar
jrietveld
Berichten: 650
Lid geworden op: 1 aug 2012, 12.08

Re: Bijzondere Fongers trapas

Bericht door jrietveld »

Mooi, Maarten! Bijzonder toeval (als dat tenminste bestaat) dat je zo'n zeldzame trapas in complete staat vindt.
Benieuwd naar het vervolg.

groet, Jos
Maarten Waarlé
Berichten: 2337
Lid geworden op: 5 jun 2012, 21.49

Re: Bijzondere Fongers trapas

Bericht door Maarten Waarlé »

De as komt inderdaad zo als ook het frame en de spatborden uit de collectie van fietsenarchief Starley.
Dat zijn de zeldzame gelegenheden dat je in een al eerder opgebouwde verzameling kan snuffelen.
Dit materiaal tref je ''op straat'' bijna niet meer aan maar in Frits zijn tijd blijkbaar wel.
En ik herinner het me ook wel dat in de tijd dat ik nog op de middelbare school zat er in de studenten steden heel veel vroeg materiaal rond reed.

In een van de bakken gisteren lagen ook Simplex tandbladen (voor maar zonder de driepoot) in diverse maten. Waarschijnlijk en winkelvoorraad uit de eerste 10 jaar van de vorige eeuw.

Ik kwam er ook een F&S twee versnellingen naaf tegen.
Ook die maar even gedemonteerd om te zien wat het voorstelt.
S.A. twee versnellingen naaf
S.A. twee versnellingen naaf
013.JPG (395.76 KiB) 12258 keer bekeken
F&S 10
F&S 10
015.JPG (458.79 KiB) 12258 keer bekeken
18 tanden voor het hogere verzet
18 tanden voor het hogere verzet
016.JPG (425.07 KiB) 12258 keer bekeken
De oude adelaar
De oude adelaar
017.JPG (388.33 KiB) 12258 keer bekeken
Erg mooi in haar eenvoud. De versnellingen spelen zich geheel af in de aandrijfkop. Een kettinkje hoort te zitten aan het beweegbare tandwiel op de as .In ongespannen situatie grijpt het tandwiel in de aandrijfkop. Daar zitten tanden in. het planeetstelsel (2 planeetwielen) zit dan vast en dan heb je een direkte overbrenging. Trek je het zontandwiel over de as naar buiten dan schakel je het vast aan de as en ontstaat er een aandrijving via de tandring- vaste astandwiel en planeetwielkooi met aandrijfkop.
Het is dan een lagere versnelling. Vandaar ook het relatief kleine kettingwiel (18t) dat geeft in de hoge versnelling een zwaar verzet.

Ik heb nog maar eens een foto gemaakt van het F.G. freewheel dat in de 1910 Fongers zit.
Freewheel 1910 F.G.
Freewheel 1910 F.G.
001.JPG (447.62 KiB) 12258 keer bekeken
Het lijkt mij het eerste type freewheel dat werd toegepast. De zijplaat zit nog geschroefd aan de tandwielkant en is fixeerbaar met een schroefje. Dat is later algemeen vervangen door een model met de zijkap vast geschroefd op het hart van het freewheel.
Punt is met de hele vroege Fongers dat een restauratie zonder compromis gedaan dient te worden om geloofwaardig te zijn.
Di freewheel komt een heel eind maar de kettingen in 1903 waren een slag dikker en dat komt al weer niet overeen met deze.
Zo is er steeds wat af te dingen op onderdelen die je of zelf maakt of vindt op zo`n beurs.

Ook de cranks hadden in die eerste jaren spieen om de pedalen vast te zetten. Ik kan me wel voorstellen dat ik dat namaak uitgaande van latere cranks.
Jos weet jij hoe dat zat met de pedalen; twee maal rechtse draad? of een glad asje met een inkeping voor de spie?

Dat soort zaken komen ook nog voorbij maar een groot voordeel is wel dat de Groninger beeldbank een haarscherpe foto heeft van mijn model fiets. kompleet met velg-optrekrem, touwtjes jasbeschermers, gemarmerde witte handvatten en alle verdere details.

Groeten,
Maarten
Durabo88
Berichten: 2493
Lid geworden op: 2 jun 2012, 23.40
Locatie: Landsmeer

Re: Bijzondere Fongers trapas

Bericht door Durabo88 »

Goh bestaat dat fietsenarchief nog? Ik kreeg ooit een fietsbel met dat archief erop van een oudere vrouw die daar ooit (80 of 90er jaren) een brommer of fiets aan had gedoneerd.

De F&S naaf is de eerste twee versnellingsnaaf van het merk en heeeeel lang gemaakt, dus tot ca 1953.
Deze en de eerste dreigang hadden de bekende rollenkoppeling. De eerste dreigang van na de oorlog 1953 had een klemkoppeling zoals de Komet remnaaf. Pallenkoppelingen zijn met enkele zeldzame uitzonderingen bij F&S van later datum.
Sportief fietsend!
Gebruikersavatar
jrietveld
Berichten: 650
Lid geworden op: 1 aug 2012, 12.08

Re: Bijzondere Fongers trapas

Bericht door jrietveld »

Hoi Maarten,

Cranks met pedaal-spieën vind je niet meer (zijn vrijwel altijd vervangen, ook op de BC65 1900 in Museum Rotterdam). Deze cranks zijn gemonteerd van 1898 tot ca. 1905. Je kunt ze uiteraard namaken van mijn BD3 1901. Bijgaand een paar foto's (op de middelste foto is de pedaalspie los). Als ik het goed heb zit er al linkse draad op de linkercrank.

groet, Jos
Bijlagen
linkercrank oud.JPG
linkercrank oud.JPG (2.3 MiB) 12212 keer bekeken
linkercrank met pedaal.JPG
linkercrank met pedaal.JPG (1.17 MiB) 12212 keer bekeken
linkercrank.JPG
linkercrank.JPG (1.71 MiB) 12212 keer bekeken
Gebruikersavatar
maartenB
Berichten: 3807
Lid geworden op: 10 apr 2012, 19.39
Locatie: Tilburg
Contacteer:

Re: Bijzondere Fongers trapas

Bericht door maartenB »

Yorick: fietsarchief Starley bestaat al tijden niet meer: hier worden door een handelaar de restanten verkocht, die zoals je zelf ook zal behoorlijk lang opgeslagen hebben gestaan.

Maarten: is het deze fiets:


Schitterend! Nu je die trapas hebt gaat het je vast lukken!
Bijlagen
fongers 1904.jpg
fongers 1904.jpg (223.9 KiB) 12199 keer bekeken
Meer weten over een specifiek merk of model hoge bi of safety van voor 1895? http://www.antique-bicycles.net
Maarten Waarlé
Berichten: 2337
Lid geworden op: 5 jun 2012, 21.49

Re: Bijzondere Fongers trapas

Bericht door Maarten Waarlé »

Hallo Jos,
Bij gelegenheid kijk ik graag eens naar de maten van je cranks.
Dank daar voor.
Ik zie op de foto al een L staan (en andere interessante benamingen) Dat moet inderdaad linkse draad zijn.

Ik zou dan ook eens goed moeten kijken/meten aan het stuur want dat is het grote missende en meteen meest in het oog springende deel aan de fiets.
De fiets van de foto die Maarten plaatste laat wel een voorbouw stuur zien. De stuurbocht staat niet meer loodrecht op de verticale stuurbuis.
Ik geloof wel dat de vorm van de stuurbocht en de in halve cirkel verspreide Fongers letters in de lug het zelfde zijn gebleven.
Ergens staat er een afbeelding van een +/-1904 herenfiets met velgrem schuin van voor gefotografeerd.
Interessant is ook het biezenpatroon van jouw fiets en het voortandblad met grotere midden-opening. Dat laatste was nieuw voor me maar dient wel goed te zijn.

Maarten en Yorick, Fietsenarchief Starley was van hoogleraar (meen ik toch) Frits De Graaf die dat als hobby aan de lange lauwerstraat had.
Een ''net als of'' fietsenwinkeltje bordenvol met fietsen en onderdelen. Ik heb er eens een Fongers BD stuur mogen kopen. Aan het plafond hing een jammerlijk doorgebroken damesfiets. Daarnaast kocht ik wat losse te solderen remopbouw-delen. Nog van voor de vaste lugs met ogen. Blijkbaar voorraad van 1909 denk ik achteraf. van net na de stroppen constructie.

Het was een lust voor het oog ,dat pandje.

Groeten,
Maarten
J&L Lexm
Berichten: 93
Lid geworden op: 3 feb 2013, 17.04

Re: Bijzondere Fongers trapas

Bericht door J&L Lexm »

hallo Maarten was leuk al dat oude ijzer afgelopen weekend ,en de naald in de hooiberg die je te pakken hebt gekregen.

Om op het stuur terug te komen in de catalogus van 1901 staan op de laatste pagina meerdere sturen afgebeeld ook met de bekende lug met voorbouw dus bij gebruik van een dergelijk stuur doe je geen afbreuk aan de geschiedenis .

groet jan
Bijlagen
stuur2.2.jpg
stuur2.2.jpg (339.14 KiB) 12173 keer bekeken
stuur1.1.jpg
stuur1.1.jpg (254.97 KiB) 12173 keer bekeken
Plaats reactie