Nou bleek vandaag dat ik speling had op de trapas van mijn fixed gear fiets. Was bezig met schoonmaken en dacht: misschien leuk om er foto's van te maken zodat iedereen met het gereedschap het zelf kan doen. In de how to filmpjes op internet word al snel gebruik gemaakt van allerlei speciaal gereedschap voor dat type trap as. Ik doe daar niet aan. Nou beginnen maar.
Wat hebben we nodig? Van links naar rechts:

dopsleutel 15 of 14.( meestal 14) Een crankpuller (let erop, TA crankstellen gebruiken een andere draad, hier past een standaard trekkertje niet op). een bahco. een verstelbare C sleutel (vervangbaar door hamer en doorslag) En natuurlijk een potje kogellagervet.
En dat hebben we dus nodig om dit te monteren en te demonteren:

van links naar rechts: borgmoer verstelbare cup, verstelbare lagercup, kogelring (kunnen losse kogels zijn, maakt weinig uit. volgens mij zijn losse kogels beter, meer oppervlak op krachten mee over te brengen). de as zelf, een kogelring, en de vaste cup.
We beginnen met het invetten van de kogelringen. Draai de kogelring om zodat je tegen de onderkant van de kogels aankijkt. neem wat vet op je vinger en duw het erin. als je het goed doet komt het er aan de andere kant door de ruimte tussen kogel en ring weer eruit. Nu is die goed ingevet. Doe er nog wat over heen voor de zekerheid, kan geen kwaad.

Doe een beetje vet in de vaste cup en druk de kogelring met de gladde bovenkant in het vet van de cup. je kijkt dus tegen de onderkant aan nu.

Inspecteer het bracket op vuil in de schroefdraad of andere zooi. maak het schoon en doe een beetje vet op de draad, soms helpt dit tegen mogelijk ontwikkelende kraakgeluiden.

schroef nu de vaste cup aan de rechterkant van de bracket vast. HOU ER REKENING MEE DAT DEZE DRAAD LINKS IS. kan het niet vaak genoeg zeggen

Nu pakken we de trapas erbij en meten de lengte vanaf einde vierkante as tot aan bovenkant van de kogelbaan. Soms heb je een lange en een korte kant. De lange kant moet door de vaste cup gestoken worden, hier word het tandblad met crank straks op bevestigt.


Smeer nu wat vet in de verstelbare cup en druk de kogelring er op dezelfde wijze in als hierboven. draai de cup in het frame. DEZE DRAAD IS WEL STANDAARD RECHTSOM VAST LINKSOM LOS
Draai deze vast met je vingers tot die niet verder gaat.
nu hebben we dus na het wegvegen ven overtollig vet dit:

en draai de borgmoer erop, niet vastzetten. nog geneens handvast. gewoon dat die erop zit.

Monteer nu aan de rechterkant de crank. Deze ga je gebruiken als hefboom om goed de speling te kunnen voelen tijdens het bijstellen. Zet de bout goed vast en pak de bovenkant vast. beweeg deze constant van en naar de zadelbuis. op en neer. Voel je speling? Zet dan met je bahco de verstelbare cup heel iets strakker (Stapjes van 1mm). Op een gegeven moment is de speling verdwenen, voel of alles goed draait. je wilt niet teveel druk op je lagers hebben namelijk. gewoon dat de speling echt maar net weg is.


Nu het lager goed is afgesteld moet deze nog geborgt worden. Pak je haaksleutel en plaats deze in een van de nokjes op de moer. DE DRAAD IS RECHTSOM VAST, STANDAARD DUS. Zet deze stevig vast maar kijk terwijl je dit doet uit dat je niet de afstelling verdraait. hou deze dus tegen met de bahco

Heb je geen haaksleutel? Dan maar op de beun manier. pak een hamer en doorslag. plaats de doorslag in een van de nokken. en tik hem vast rondom. kijk uit dat je de draad niet beschadigt. Vast is Vast!

veeg het overtollige vet weg en controleer nogmaals op speling. monteer nu de linker crank ook en bouw de fiets af. Je trapas loopt weer mooi spelingsvrij en zeer licht als je het goed hebt gedaan. Vervang altijd de kogels als ze beschadigt zijn. Ik vervang ze altijd. Voor de prijs hoef je het niet te laten. Heb ze bij deze laten zitten omdat ze pas een paar weken oud zijn.
En hij spint weer als vanouds!

reacties zijn uiteraard welkom,
Sleurhut