Vereniging De Oude Fiets

Dag Maarten,

Super dat je ons meeneemt in ‘je oog voor detail’ inclusief een uitleg over het hoe en waarom.

Voor mij een bevestiging dat dat bij mij zeker ten aanzien van Fongers frames nog wel een tandje beter kan.

Inzichten ten aanzien van de lengte van de voorvork, een andere plaatsing van de spatborden rondom 1930, details van lugs en buizen etc. etc. waren anders onzichtbaar gebleven.

Het maakt ook dat ik Fongers vondsten graag bij je ‘in the loop’ breng. Zeker als dat tot dit soort projecten, kennis en resultaten leidt.

Ik kijk uit naar de projecten die hopelijk nog zullen volgen en wanneer ik zaken tegen kom die helpen bij het compleet krijgen van een fiets laat ik het weten...

Ha leuk man,
Het Gronings erfgoed leeft in Waalre, dat merk ik wel!
Mooi project en uit eigen ervaring weet ik dat zo'n 70 cm frame van Fongers erg lekker stuurt.

Nou, ik sluit me aan bij de vorige uitingen van bewondering.
Ik heb ook met de gedachte gespeeld, de liggende achtervork te vervangen bij een oud frame dat ik al heel lang heb liggen.
Die zijn beiden gescheurd, maar ik durf het toch maar niet te proberen...
Ik heb geen propaanbrander, maar een autogeen lasvlamwerper.
Dat is ook wel weer uitkijken, want het wordt snel té warm.
Mijn idee was, met een stapel vuurvaste kachelstenen die hier liggen, en een voorraad kooltjes, een soort barbecue te maken en daar het werkstuk in te leggen.
Zoiets als in de smidse.
Tot een jaar of 15 geleden was in het pand naast mij nog de complete smederij van begin 20e eeuw.
Helaas is dat allemaal verdwenen compleet verbouwd.
Het smidsvuur staat er nog wel (gedoofd weliswaar) maar daarboven steekt nu een aardbevingbestendige "plastic" schoorsteen omhoog.
Ik zou daar geen metaal meer durven smeden...

Trouwens, het valt me op dat het mannetje van de "nieuwe" achterbrug van jouw Fongers het bevestigingsgat voor het spatbord horizontaal heeft.
Zaten bij de rijwielen van Fongers tot, pak 'm beet, 1934 de spatborden daar niet van bovenaf geschroefd? (domme vraag misschien...)

Groet, Erwin

Nou Erwin, Zo`n autogeen lasinstalatie is wel ideaal voor dit werk.
Wat je schrijft lijkt me wel een goed idee ;om het wat tot een smidsvuur te verbouwen. Dan krijg je een gelijkmatige verwarming lijkt me.
Los maken zou ik nog steeds mechanisch doen met slijp en boorwerk maar het solderen met een autogene set is
heel goed te doen. Even zorgen voor een bescherm/vloeimiddel en voor een schone verbinding.

Goeie vraag over dat mannetje. Ik wist het niet omdat mijn BD3 (1903) het gat voor het spatbord horizontaal heeft zitten en ik niet wist waar ze zijn gaan veranderen naar verticaal. Het spatbordmannetje van de DZ achtervork is een keer gewijzigd, Waarschijnlijk bij een totale revisie.
Ik zag het omdat er net naast het mannetje vage omtrekken zichtbaar zijn van de bevestiging van een ander tussenbuisje.
De fietsen uit de periode tot de late 20er jaren hebben een achterspatbord dat al ophoud boven de liggende achtervork. Er gaat dan een geklonken stripje verder naar de achtervork. Bij de DB3 dus rechtdoor en voor de lug langs ,dus niet aan de achterkant vreemd genoeg.
Bij m`n BB uit 25 is het een haaks beugeltje tot boven op de lug.

Ik heb net even gespiekt bij een HZ 65 uit 1913 (ex Martin Brakensiek) en die heeft het inderdaad verticaal. Dat ga ik dus nog aanpassen...

Groeten,
Maarten

Ja Maarten het wordt een waar Fongers filiaal hier in Waalre.
Maar het is eigenlijk de schuld van Jasper; Hij tipt steeds van die uitdagende projecten waar ik geen nee tegen kan zeggen.

Mag overigens ook best een Simplex uit 1912 of een Gruno uit 1916 zijn. Ik discrimineer niet op merk al moet ik zeggen dat Fongers wel de leukste variatie aan modellen heeft. Al die letter codes die een andere (goedkopere,duurdere) versie weergeven.
En de documentatie van de beeldbank en het archief maken het ook leuk om hier mee te puzzelen.
Ik ga ook zeker de HH opbouwen om straks de diverse uitvoeringen naast elkaar te kunnen beschouwen.
De HZ 60 (1923 geleverd) uit Nordhorn mag dan wel naar een liefhebber met ruim technisch inzicht zo als Erwin bijvoorbeeld. Die fiets voegt bij mij niet meer iets toe aan de reeks.
Zou best kunnen dat ik na de HH klaar ben met Fongers al vind ik zo`n 1906 fiets met omgekeerde remmen uit het stuur ook heel aantrekkelijk om een keer op te bouwen. Een hele lastige om goed , geloofwaardig na te bouwen.

Hans, de handigheid met Google is vooral de lol die mensen er in hebben om levensverhalen uit te zoeken en te publiceren.
Het verhaal van de rijwielzaak van Jan Melgerd is opgetekend door Ton van Oosterom. Hij was in gelegenheid om oa een dagboek in te zien.
Met wat googelen kom je dan snel op zo`n verhaal terecht. De fietsenmaker was echt een geliefd persoon in Velsen, bijvoorbeeld ook lid van de vrijwillige brandweer en amateur historicus.

Groeten,
Maarten

Vandaag maar eens gewerkt aan de remmen van de HZ 70.
Een aantal onderdelen waren voorhanden maar met name de voorste stangen vanaf het stuur langs het balhoofd naar beneden moesten nog gemaakt worden.
Daarnaast was het voorste scharnier hefboompje van de achterrem erg versleten. Dat heb ik eerst maar eens opgelapt.
Je kan dat doen door de uitgesleten gaten weer op te vullen en dan uit te boren naar de juiste maat. Ik heb staafjes gesoldeerd in de gaten .
Die staafjes kon ik vervolgens in de draaibank uitboren. Mooi in het midden.
Bij dit heveltje het ik het drie maal herhaald en nu is het spelingsarm en goed bruikbaar.
Voor dit soort werk is propaan echt ideaal.
Het voorste gedeelte langs het balhoofd heb ik opgebouwd met deels originele F.G. rem materiaal en deels nagemaakt van bestaande remstangen en deels opnieuw gedraaid .
De schroefdraden in de koppelstukken zijn 1/4 inch met een spoed van 30 TPI.


Dit is het tweede type verstelling van dit model rem. De eerste jaren (va 1908) bestond het systeem uit een buis met bovenaan een vaste moer op de buis en daarboven een moer die de gesleufde buis zou moeten klemmen om het stangetje dat van het stuur af komt.
Rond 1912 komt Fongers met dit tweede model. Hier heeft de dunne stang vanaf het stuur linkse draad en de gegroefde busmoeren op de buis hebben de linkse draad voor het ontvangen van de stang en
1/4 inch rechtse draad voor het bevestigen op de buis die vanaf onder komt. Het idee is dat als je de bovenste gegroefde busmoer rechtsom draait dat dan de totale lengte korter wordt. Dit om de remmen bij te stellen.

De bekende foto (beeldbank) van de tegen de muur leunende Fongers BD heeft deze verstelling en nog wel de hoekige gaffeltjes. Die foto is om die reden goed te dateren.
Later in de 20er jaren wordt dit systeem versimpeld en verdwijnt de onderste busmoer en het dikkere busje (''versiering'') boven op.

Voor een juiste restauratie is dus zaak te weten uit welke periode de fiets komt en wat er op hoort.
De fietsen met de gemoderniseerde remmen vanaf 1928 hebben nog steeds de linkse draad in de stang maar geen rechtse draad om samen een verkorting/verlenging te realiseren. Heel vreemd dus dat men toch die linkse draad aan hield.

Hier onder nog het verschil tussen het eerste en tweede type gaffeltje. Ergens rond 1915 is de wijziging gemaakt naar dat meer afgeronde model. En deze foto laat nog eens zien dat er eerst een ander mannetje een stukje naar voor gesoldeerd zat. Er is duidelijk een aftekening te zien. Groeten,
Maarten

Hoi Maarten, leuk om te zien dit proces. Altijd met "verve" restaureren past wel helemaal bij je. Ik wil graag een keer advies van je over mijn minder god, de Raleigh kruisframe uit 1920. Ik wil hier graag een versnellingsnaaf in. Fietst toch te zwaar. Maar om even terug te springen in de draad, ik aanschouw graag een keer de fiets in levende lijve. Over een paar maanden gaat mijn zoon waarschijnlijk voor een jaar voor een klus naar Eindhoven. Dat is toch wel heel erg dicht bij jou in de buurt... Ik ben zo benieuwd naar al je projecten. (We zoeken voor hem dus ook woonruimte voor langer duur).

Hartelijke groeten,

Michiel

Ha Michiel,
Ja ik doe het graag, dit werk. Ik heb al een behoorlijk aantal bijzondere safety`s en hoge bi `s gerestaureerd ook heel leuk maar ergens is het genoegen het grootst bij deze vroeg 20`e eeuwse luxe herenfietsen. Ik kan niet precies zeggen hoe dat werkt. De verfijning misschien die een hoogtepunt kreeg begin 20e eeuw (zeker in Engeland maar ook bij Simplex ,Fongers en Burgers) en ook wel de puzzel om nagemaakt en origineel op de goede manier te versmelten tot een lekkere fiets.

Ik ben kwijt van welk jaar jouw Raleigh is maar als je graag een periode juiste versnelling van S.A. wil dan kan dat afhankelijk van de periode wel lastig worden. Naven van voor de K zijn erg zeldzaam en kosten ook wat als je ze tegen komt. Mazzeltjes zijn er voor hen die iets herkennen wat andere niet zien.
Maar als je voor een K zou gaan dan heb je mogelijk zelf nog wat op de plank. Die Halfords?

Over woonruimte voor je zoon ; dat zal lijkt me treinen worden de komende tijd. In Eindhoven veel TU studenten die woonruimte ''inpikken''
en natuurlijk de expats die voor ASML werken. Die kijken niet op een paar euro`s en helpen daarmee de huurprijs omhoog.

Altijd welkom om eens te kijken natuurlijk Michiel.

Groeten,
Maarten

Hoi Maarten... ASML dus Wat betreft mijn oudje, Raleigh kruisframe 1920/22 met terugtraprem en velgtrekremmen. 28x 175 transportvelgen. De naaf is een van de eerste terugtrapremmen van SA 1920 dus ook behoorlijk zeldzaam. Idd het ik nog de Hallfords fiets. Niet verkocht tot op heden. Die gaa ik maar eens kanibaliseren. Enige nadeel, zwarte K naaf 5 dus 35? Beter dan niets toch? Kan ik de kudde tenminste weer goed bij houden. Moet toch weer wat meer gaan fietsen, ik groei dicht hahaha. Tot snel Maarten en maak maar een hoop mooie projecten af de komende maanden.

Hartelijke groeten,

Michiel

Afgelopen dagen maar weer eens flink aan de HZ70 gewerkt.
Ik heb de wielen nu klaar. Altijd lekker als dat gedaan is omdat ik spaken zetten en velgen oplappen altijd wat saai vind.
Ik had aanvankelijk twee Kronprinz velgen op het oog maar na een uur schoonslijpen kreeg ik door dat ze toch niet meer mooi recht waren.
Uiteidendelijk heb ik twee andere verchroomde velgen zo kunnen schuren dat het nikkel er onder uit kwam .lastige van een van die velgen was dat het nog van 36 naar 40 spaken moest worden omgewerkt.
Dat is dus dichtlassen van gaatjes en nieuwe boren op de juiste plek.

Na het inspaken heb ik de velg en spaken zwart gespoten zoals dat bij Fongers en nog enkele Engelse merken gebruikelijk was.
Het middendeel en een stuk van de velg blijft dan vernikkeld .
De achternaaf is en S.A.X naaf (1910-1914). Ik heb die naaf even open gemaakt om de huls te kunnen vernikkelen maar omdat het er goed en schoon uitzag heb ik de naaf niet tot het laatste schroefje uit elkaar gehaald. Een deel is geborgd door een soort beschadiging te slaan in een deksel zodat die niet meer los draait.
Dat wil ik niet verbreken zonder reden.
Verder heb ik wat deuken in het frame behandeld met tin. Het is in feite plamuren wat je doet maar omdat het metaal is geeft het me wel een beter gevoel dan met kunststof plamuur.
Hier en daar zit nog een deukje en die mogen ook zichtbaar blijven. 1913 is al lang geleden. dat hoeft niet als nieuw te worden.
Ik begin langzaam het idee te krijgen dat de fiets best overeen gaat komen met het origineel. Er zijn ideen over het maken van een kettingwiel met rand. Dat zat in die tijd nog op de HZ. De duurdere hadden zo`n geheel plat tandwiel.
De HZ had ook een trapas met aan een kant 15 mm en aan de andere (ketting) kant een 16mm as. Heel typisch.
Die versie komt er dan ook weer in.

Ergens lag nog een smal spatbord. Ik was het eigenlijk vergeten maar het komt nu prima van pas. Nog ongebruikt dus zonder gaten maar helaas wel een dames dus met een hele rij jasbeschermergaatjes.
Die heb ik allemaal dichtgelast. Gaat net qua dikte van het materiaal. Voor je het weet is het gat groter geworden in plaats van dat je het dicht hebt gezet!
Het resultaat is hier te zien naast m`n BD3 uit 1903. Die heeft ook nog de smalle originele spatborden.
Dat gaat goed komen met die fiets!