Richten van een frame

[maartenB]

Leuk om te lezen allemaal, het wordt echt weer een hele voorname fiets!

groet,
Maarten

[Hendrik]

Dank u.
En mijn aanvankelijke plan was; alleen technisch opknappen, en uiterlijk de 'ratlook' laten die de fiets had
Vandaag wilde ik de proefrit gaan maken, maar ik was nog aan het pielen met de afstelling van de remmen.
En het laatste schroefje van de hevel op de onderbuis naar achterrem moest ik oplassen want ik had geen vervanger meer.
Al met al was het zo laat, en het daglicht tanende (geen verlichting op de fiets) dat ik besloot een klein rondje dorp te doen.
Gelukkig maar, want al snel begon versnelling twee door te trappen.
Hier wreekte zich mijn keuze van de verlengde bout om de controlestift te beschermen.
Dus ik moest op gevoel de kabel bijstellen.
Echt beter werd het niet, en op de terugtocht stond ik vanuit de 1e opeens in de 2e versnelling, zonder te schakelen.
Misschien moet de nieuwe kabel nog 'rekken' , ofwel ik heb iets niet helemaal goed gedaan met de montage van de naaf.
Remmen zijn ook 'zo-zo' ; dat de voering van de voorrem op zijn eind is had ik al gezien.
Maar ook achter mag wel meer vlees krijgen.
Verder reed het perfect; frame is kaarsrecht, sporing uitstekend.
De Phillips pedalen staan goed op de Fongers, en draaien weer soepel.
De zithoogte is fijn voor mij; waarom had ik niet eerder zo'n hoog frame?
Als ik het kettingwiel ga vervangen, zal ik ook de naaf weer demonteren.
Alles nog even goed controleren met de tekeningen en teksten erbij.

Groet, Erwin

[Durabo88]

Goedenavond,

Voor je trommelremmen zou ik even bij een paar oude stijl auto-brommermaterialen zaakjes af gaan. Die kunnen vaak wel je voeringen vervangen. De voeringen die ze gebruiken zijn de moderne vervangers voor bromfietsen waar 1 of 2 millimeter van af wordt geschuurd.
Bij oude fietsen moet de nieuwe voering vaak een fractie groter zijn dan de originele ooit was, omdat je trommel is uitgesleten door de oude asbest voeringen en als je te lang hebt gewacht door de klinknageltjes van de voering.

Groeten,

Y.

[Hendrik]

Het is alweer een tijdje geleden, en veel tijd voor fietsdingen was er niet, maar toch één en ander aan de Fongers gedaan.
De versleten tandwielkrans van de KB4 naaf heb ik vervangen.
Omdat ik geen zin had om speciaal gereedschap te maken om de drijfkop in de bankschroef te klemmen, en evenmin in een gebroken drijfkop, heb ik met een 2,5 mm boortje vlak naast de schroefdraad een gaatje geboord nét door de tandkrans heen.
Daarna met een iets groter boortje zodat het gaatje nét langs de schroefdraad ging.
Toen met een 1 mm dunne slijpschijf de krans doorgelepen zover als mogelijk zonder schade aan de drijfkop te veroorzaken, en met de krans in de bankschroef door middel van een plat koudbeiteltje de geslepen groef opengesperd.
Ik had een stalen hoekijzer liggen met een dikte waar de drijfkop "poten" precies omheen vielen.
Die in de bankschroef, voor de zekerheid de krans een beetje verhit, en met een kettingzweep floepte het er zo af.
De nieuwe tandkrans had ik al een tijdje klaarliggen, en die zat er zo op.
Helaas is 'ie wel zilverkleurig; zwart was mooier geweest, maar á la.
Vóór het terugmonteren eerst nog de basis-afstelling van de naaf opnieuw gedaan (met de gedownloade en uitgeprinte handleiding ernaast) en nu liep de naaf een stuk mooier, rustiger en in de vrijloop neemt 'ie de pedalen ook niet meer mee.
En alle versnellingen pakken mooi, al is een proefrit van betekenis nog niet gemaakt.
Ik denk dat het grootste probleem met het doortrappen toch gelegen was in mijn aanvankelijke afstelling van de naaf.

Ook de remmen heb ik aangepakt.
Geen nieuwe voeringen; de diktes zowel vóór als achter vielen me eigenlijk wel mee (in mijn herinnering was het bijna óp) dus heb ik de achterremmen nog eens goed ontvet.
Vóór heb ik dat ook gedaan, maar daar was wel een nogal grote vrije slag.
Er zijn natuurlijk meer onderdelen die inslijten naast de voeringen, dus heb ik een (tijdelijke) oplossing uitgevoerd door met dun blik de onderste nok (waar de remhevel op zit) en de bovenste (vaste) nok iets op te dikken.
Het remt al een stuk beter; nieuwe voeringen zouden het nóg beter maken

Het voorwiel heeft nu ook een Kronprinz velg met het juiste (iets kleinere) lettertype als de originele achtervelg.
Deze velg was (door de verkoper?) overgelakt, en bij het afpielen van de verf vielen er een paar behoorlijke roestgaten in.
Die waren dichtgekit met carroserie-kit dat was ik nog niet eerder tegengekomen.
Gelukkig kon ik alles mooi lassen, en na een beetje richtwerk kon de boel gelakt en gespaakt worden.
Na het drogen van de nieuwe biezen, heb ik de velg gelijkmatig besmeten met handjesvol roestige bouten en moeren, gevolgd door een scrub-behandeling met staalwol.
Zo paste die beter bij het achterwiel

Ook de spatborden vond ik te strak in verhouding tot de rest van de Fongers.
Ik heb ze vervangen door de schermen van mijn DF55, die ik eerder een make-over had gegeven en die nu weer in onderdelen is gegaan.
Deze spatborden hadden nog grotendeels originele lak, maar natuurlijk wel dubbele biezen.
Nou, van enkele naar dubbele bies gaat makkelijker dan van dubbele naar enkele!
Afkrabben- en afpolijsten moest erg voorzichtig, want de oude lak was op plaatsen maar flinterdun.
Het geheel oogt nu wel beter in balans.

Het transfertje op de zadelbuis heb ik verwijderd.
Bij het sporen-onderzoek naar de biezen viel het me op, dat ik geen resten kon vinden van de dwarse groene lijntjes onder en boven dit transfer.
Juist die dwarse biesjes blijven doorgaans zichtbaar, vooral aan de achterkant van de buis.
Ik had ze toen alsnog gezet, maar nu zag ik op Marktplaats een H65 waarbij op de zadelbuis de biezen van boven tot onder doorliepen; zonder transfer-onderbreking.
Zo moet die van mij er ook hebben uitgezien; aldus!

Ik heb er nu even de VT koplamp van m'n Burgers (ook uit 1936) opgezet om te kijken hoe het staat.
Achter zit nu weer de Philips lamp die er ook op zat.

De fiets is eigenlijk een samenraapsel, maar enkele belangrijke onderdelen zijn origineel.
De mooiste daarvan vind ik wel de oerversie van de SA stuurversteller; een toonbeeld van functionele eenvoud
Belangrijkste aan het opknappen van dit wrak (want dat was het) vond ik het vasthouden van een samenhangend (en functionerend!) beeld.
Of dat geslaagd is, zal ik niet beoordelen; ik blijf altijd een beetje twijfelen.
En áf is het ook nooit he...

Groet, Erwin

[Maarten Waarlé]

Mooi werk! Statige fiets!

En van die methode om het tandwiel los te krijgen daar smul ik van. Echt creatief en slim werk.

Groeten,
Maarten

[velootje]

het meelopen van het tandwiel in een SA naaf kan je voorkomen
door de rechter conus (kant tandwiel)helemaal in te draaien, en dan één volledige toer terug los te draaien

daarna de linker conus bijregelen om speling weg te nemen

[Hendrik]

De oorspronkelijke bagagedrager was (net als de rest van de Fongers) behoorlijk stuk.
De beugels van de bevestiging aan de poten bijvoorbeeld waren agfgebroken.
Die waren van behoorlijk taai staal, en het meest taaie staal van die dikte dat ik had liggen was gegalvaniseerd.
Daarvan nieuwe beugels gevouwen, en de restanten van de oude beugels van de drager gehaald door de spijl aldaar doormidden te slijpen.
Dit is ook nodig om de nieuwe beugels te plaatsen.
Van een paar M6 bouten het zeskant van de kop rondgevijld en op de juiste lengte gezaagd om een stel nieuwe klinknagels te maken.
Hiertoe heb ik aan de onderzijde (het te klinken deel) een ondiep gat geboord om het spreiden van het staal iets te vergemakkelijken.
Als onderlegger heb ik een stukje bandstaal met een iets conisch opgeboord gat gebruikt, en een bikhamer en een koudbeitel voor het stuiken (kan vast ook professioneler )

Natuurlijk meteen de twee halve spijlen teruggeplaatst en weer samengelast, en tevens de gebruikelijke scheuren rond de asbevestiging gelast en de boel waar nodig rechtgebogen en deuken hersteld.
De missende riemhaakjes heb ik uit een oud stuk .8mm blik geknipt en gevouwen (naar voorbeeld van m'n D55, ook uit 1936).
Na lang wikken, aanvankelijk wilde ik ze kopersolderen, heb ik ze met 2k- epoxylijm voor metaal aan het rek bevestigd.
Mede omdat ik het rek niet helemaal kaal wil schuren of nieuw lakken, omdat het bij de rest van de fiets moet blijven passen.
Het patina moet dus blijven, maar hoe ik de strakke gegalvaniseerde beugels ga bewerken zodat ze in het geheel passen, dat moet ik nog bedenken...

Groet, Erwin

[Hendrik]

Tergend langzaam gaat dit project, maar toch weer een stap verder.
De beugels van verzinkt staal heb ik gelakt met zwarte Tencoferro lak, evenals de gelaste en geslepen delen, en de rest heb ik met een doek ingewreven met deze lak en daarna weer wat afgeveegd.
Na droging met een spuitbus dunnetjes zwarte verf opgeneveld (in dit geval die van de Action) en na droging hiervan met Commandant (groene blik) gepolijst.
Het ziet er alweer een stuk fraaier uit, en het beoogde patina is intact gebleven
De foto van de hele fiets is uit een wat rare hoek genomen (omdat m'n bus een beetje in de weg stond) waardoor de Fongers er wat scheef uitziet en het voorwiel kleiner lijkt, maar alles is in werkelijkheid in balans.

Volgende onderdeel wordt den ik; verlichting.
Ik ben van zins om de Fongers verlichtingsdraad-buis onder de schuine onderbuis te monteren (die heb ik nog op een gedemonteerd HZ- frame uit 1940 zitten), maar ik weet niet of die in 1936 al wel gemonteerd werd?
Practisch is het in elk geval wel.
Ik zit ook nog een beetje te dubben, of ik het ingewikkelde lichtsysteem terugmonteer dat op de H65 zat toen ik 'm hier binnenhaalde.
Met dubbele koplampen (één soort vérstraler) en voor én achter een dynamo, twee schakelaartjes op het stuur, en een extra achterlichtje aan de bagagedrager.
En héél veel draad...
Ik heb alles wel bewaard, maar één van de (bakelieten) schakelaartjes is gebroken en niet compleet.
Het is wel onderdeel van de historie van deze fiets, net als de handvatten (één wit en één zwart, dat wil ik ook zo houden...)

Wordt vervolgd.

Groet, Erwin

009.JPG (155.89 KiB) 5135 keer bekeken

005.JPG (175.13 KiB) 5135 keer bekeken

004.JPG (207.7 KiB) 5135 keer bekeken

[maartenB]

Ik vind dat je er zeer goed in slaagt het patina van de fiets te behouden. Veel creatieve oplossingen. Klasse!

[Hendrik]

Dank je Maarten.
Het is ook één van de redenen dat 't allemaal lang duurt.
Veel denkwerk (tussen de echte bedrijven door) over de beste manier van aanpak, en dan nog gaat het altijd weer een beetje anders.
Heel lang geleden in de tiener-en twintigertijd toen ik begon met 'oude fietsen' deed ik het opknappen vliegensvlug.
Maar dan schuurde ik alles kaal, nieuwe lak en bouten en moeren etcetera.
Daar heb ik bij een paar fietsen die ik nog heb uit die tijd, wel eens spijt van.
Veranderende inzichten, een heel natuurlijk proces.
Ik zie het ook bij mijn zoon.
Nu is hij 13, en op zijn zesde vond hij een afgedankte Kaptein Mobylette uit de jaren '60.
Met een prachtig patina, zo vindt Pa...
Hij dringt er al jaren (af en toe) op aan dat we de Kaptein eindelijk gaan opknappen, en dan ook wel snel zodat 'ie weer rijdt.
En grondig, kaalgeschuurd en opnieuw gelakt zoals ik vroeger deed.
Tot op heden kan ik dat met enige moeite nog vooruitschuiven in de hoop dat hij mijn "nieuwe inzicht" gaat delen en we alleen technisch en functioneel opknappen.
Misschien ook een beetje overdreven van mij hoor.
Door vallen en opstaan moet je leren; later ergens spijt van krijgen is ook niet erg.
Wat ik wel leuk vind, is dat hij juist het patina van de Fongers HF60 die ik vorig jaar voor hem klaar gemaakt heb, waardeert.

In het "echte leven" ben ik ook vaak (niet altijd) met deze materie bezig, maar dan met oude huizen.
Zeker met (rijks)monumenten probeer ik altijd mijn werk te verdoezelen.
Waterpas thuislaten, iets scheef metselen, de reparatie niet te perfect afwerken, dat soort dingen.
Ook daar zit ongeveer evenveel denkwerk en voorbereiding in als in de klus zelf

Groet, Erwin