Vereniging De Oude Fiets

Ik ben er nog eens ingedoken wat die S.A. wieltjes aangaat.
Inderdaad zie je op Fongers fietsen tot ongeveer 1909 dat de schroefjes zoals het door Sturmey Archer bedoeld was, aan de achterkant van het frame waren bevestigd. De jaartallen (1908-1909) maken zich kenbaar door de toegepaste S.A. verstellers (de vroege naamloze X naaf en de V naaf)
Probleem wat daar bij kleinere frames kon ontstaan is dat er een conflict ontstond tussen de remstang van de achterrem en het schroefje van de beugel. Het een en ander komt bij remmen dicht tot elkaar en bij verstellen van remmen bij remslijtage of door onjuiste afstelling zou het zomaar kunnen dat de achterrem vast komt te zitten zonder echt te remmen. Waarschijnlijk bij frames van 55 cm nog meer een probleem. Hoe hoger het frame, des te verder zitten rem en zadelstrop verwijderd van elkaar.
Er zal dus een werkinstructie zijn aangemaakt ergens in 1909 die voorschrijft dat we per direct de S.A. kabelgeleide wieltjes andersom op onze frames gaan plaatsen. Om verwarring te voorkomen wordt dit bij alle framehoogten toegepast.
Dus niet zozeer een kwestie van smaak (zo werk dat niet in fabrieken) maar een noodzakelijke wijziging.
Ze zijn er tot in de jaren 30 mee door gegaan toen de rem op de staande achtervork niet meer werd toegepast. Dat is dan ingesleten gewoonte zou ik denken.
Wat nog interessant is om na te maken is de strop op de bovenbuis waar de buitenkabel richting stuur vertrekt. Deze was bij Fongers gemaakt volgens het principe van de Fongers pompklem. Anders dan S.A. dus die waarschijnlijk die maat buis niet had doorgevoerd in dat type strop.
Voordeel van het Fongers model is dat de buitenkabel beter vertrekt. De beugel die ik er nu op heb zitten laat de kabel naar buiten zwieren.
Ik heb een touwtje om de remstang gemaakt om de kabel op haar plek te houden. Dat zou dan kunnen vervallen hoop ik. Groeten,
Maarten

En dit zou het dan ongeveer moeten worden: De buitenkabel loopt nu inderdaad rechtuit en het touwtje is overbodig geworden.

Vernuftig. Nooit gezien; is dit onderdaad gemonteerd door Fongers en zo ja, tot wanneer?

Hoi Jos ,
het staat gefotografeerd in het versnellingsboekje van Fongers uit 1906, pag 17 en hier in deze draad. En ook in de tekening staat het aangegeven. Daarbij staat voor de damesfiets het gebruikelijke S.A. beugeltje getekend en voor de herenfiets dus het pompklem achtige ding.
Ik kan me voorstellen dat S.A. voor de kleine serie herenfietsen met stuurversteller geen dikke buis (1 1/8 inch) versie wilde leveren.
Die dikke Fongers bovenbuizen zijn vrij ongebruikelijk bij fietsproducenten van die jaren. 1 inch was gebruikelijk.
Voor de buisversteller hadden ze wel de versie met grotere 1 1/8 inch bevestigingsstrop. En, ja , tot wanneer. Geen idee Het ging maar om enkele stuks. Je kan ze als aantekeningen wel terug vinden in de garantieboeken vermoed ik.
Ik heb overigens zo`n damesversie over mocht je die nog nodig hebben voor je DZ 65.

Groeten,
Maarten

In dat boekje uit 1906 was mij niet de afwijkende constructie van de kabelgeleider opgevallen.
Op mijn DZ65 heb ik de kabel met een Terry klem op de ronde buis vastgezet en pas onderaan de ronde buis eindigt de buitenkabel in een SA-strop; m.i. toen gebruikelijk bij Fongers.

groet, Jos

Ik had het specifieke beugeltje ook nog niet eerder gezien Jos,
Het viel me pas op bij bestudering van deze CCG en de stuurversteller.
In de S.A. heritage site zie je dit type beugel niet terug. Ik denk dat het een Fongers aanpassing is. Het S.A. boekje is ook door Fongers samengesteld.
In de tekening van de opengewerkte S.A. naaf staat met kleine letters Fongers.

Het beugeltje dat je laat zien op de DZ en waar de binnenkabel uit komt is in 1951 verschenen. Wat je eigenlijk moet hebben is het type beugel die ik van m`n CCG heb afgehaald alleen dan in de maat 1 inch. Ik heb die van mij aangepast naar 1 1/8 buis maar dat kan wel weer terug gebouwd worden.
Ik meen dat je me er eens om gevraagd heb tijdens de opbouw van de DZ.
Deze afbeelding komt van de Heritage site van S.A. en is uit 1935. artikel X116 moet je eigenlijk hebben.