Hergebruik fietsonderdelen

[seerpsr]

Ik doe onderzoek naar het smeden van krissen (Indonesische messen)begin 1900.
In een van de boeken uit die tijd, die de manier van vervaardigen van een kris beschrijft, wordt vermeld dat smeden in Indonesië fietsonderdelen gebruikten. Dit vanwege de behoefte aan nikkelhoudend staal (of vernikkeld staal?).
Kan iemand mij helpen aan informatie over welke (Nederlandse?) fietsen aanwezig waren in Indonesië, begin 1900?
Waren de toen in gebruik zijnde fietsen zodanig in waarde verminderd dat zij gesloopt werden voor het staal?
Welke staalsoort(en) werden destijds toegepast voor de fabricage van fietsen?
Waren de sturen en andere onderdelen vernikkeld? Werd er onder het nikkel eerst verkoperd?

[m-gineering]

Welke staalsoort(en) werden destijds toegepast voor de fabricage van fietsen?
Waren de sturen en andere onderdelen vernikkeld? Werd er onder het nikkel eerst verkoperd?

Als je hier gaat grasduinen (en dan doorzoeken op publicaties uit 1900) vindt je wel wat indicaties over de toegepaste materialen:
http://openlibrary.org/search?q=bicycle ... ltext=true

Sturen etc waren wel vernikkeld (over koper) maar een laag aan de buitenkant is niet vergelijkbaar met het element fijn verdeeld in het kristalrooster.

Ik zou verwachten dat de smeden zich zouden beperken tot het hergebruik van assen en cranks

[J Zuiderwijk]

Ik heb wel eens gehoord (voordat ik aan oude fietsen ging sleutelen) dat spaken werden gebruikt. Ik nam dat aan als broodje aap verhaal, omdat ik alleen verzinkte spaken kende. Maar als spaken in die tijd ook wel vernikkeld werden, dan klinkt dat ineens een stuk aannemelijker.

[TheodK]

In Indonesie zijn veel fietsverzamelaars. Ik ben er met enkele andere leden van de vereniging twee keer geweest om ze te bezoeken. In Indonesie zijn veel nederlandse fietsen geimporteerd. Die werden gebruikt door de ambtenaren van de koloniale macht. Oude nederlandse merken zoals Burgers, Fongers en Simplex hadden al voor 1900 agentschappen in Indonesie.
Bij ons bezoek hebben we maar heel weinig fietsen van rond 1900 gezien. ze moeten er wel geweest zijn. Wel vrij veel van de jaren '10 en '20 en jonger. In Nederland zijn fietsen van vlak voor en na 1900 ook vrijwel allemaal verdwenen.
Vlak voor 1900 werden safety's gebruikt met primitievere kettingen. Wellicht zijn die vaak verwerkt tot oud ijzer toen de modernere fietsen in zwang kwamen.
In de oude koloniale dagbladen zie. www.kb.nl kan je advertenties van nederlandse fietsmerken uit die tijd vinden. wellicht is daarin ook meer andere informatie te vinden.

van fietsen uit die tijd waren een groot aantal onderdelen vernikkeld. o.a. sturen, tandwielen, cracks.

groet Theo

[seerpsr]

Bedankt voor de snelle en uitgebreide reacties. Het artikel is uit 1905, geschreven door een arts (zeer precies maar niet technisch). Hij stelt verder ergens dat het staal wat werd gebruikt voor fietsen 5% nikkel zou bevatten.
Bij mijn zoeken bij oude fietsen kreeg ik de indruk dat een beetje fiets pa na 1890 in de handel kwam. Dat was in Europa. Zouden ze die dan in 1905 al weer slopen voor het staal? en dan nog wel in Indonesië?
Het is wel zo dat het nikkelhoudende staal wat men gebruikte in de krissen en wat afkomstig was van een meteoriet (4,8% nikkel) zeer duur was, 30 gram (genoeg voor een kris) gelijk aan of meer dan een maandsalaris van een smid.
Hoe zwaar was een frame uit die tijd? dan kunnen er wel een aantal krissen van worden gesmeed. De arts spreekt echter over enkele.
Ik heb dan ook de proef gedaan door (in het vuur) vernikkelde stalen muntjes aan elkaar te lassen. Dat gaf een zeer mooi resultaat.
Donkere ondergrond met helder witte lijnen. Dus mogelijk dat ze stukken stuur gebruikten.

Ik ben zeer erkentelijk voor jullie reacties. Mocht er dus eens een stukje smeedwerk aan jullie fietsen te kort komen dan wil ik dat graag voor jullie smeden.

[J Zuiderwijk]

Iets anders om in gedachte te houden, RVS bevat ook nikkel (naast chrome en eventuele andere elementen). Draaiende delen zoals assen, lagerschalen e.d. zouden in die tijd ook al van RVS gemaakt kunnen zijn. RVS is voor wat ik weet niet makkelijk te wellen, maar het schijnt wel mogelijk te zijn. Het geeft zeker een goed contrast na etsen in damast door de corrosievastheid.

[seerpsr]

bedankt voor de reactie.
RVS werd, voor zover ik weet (nog) niet toegepast in die tijd. RVS vuurlassen moet bovendien absoluut zonder de aanwezigheid van zuurstof gebeuren. Dat zie ik ze in indonesie in die tijd niet doen.

[J Zuiderwijk]

Roestvaste stalen waren beschikbaar vanaf eind 19de eeuw, maar waren nog vrij bros (hoog koolstofgehalte). Rond 1900 kwamen de moderne laagkoolstof RVS legeringen in gebruik. Ik ken kleinschalige messensmeden die gelaagd RVS/niet-RVS gelamineerd staal wellen. Zij doen het door de materialen in een stalen tube in te pakken, zodat er geen zuurstof bijkomt. Maar of in krissen RVS fietsonderdelen werden verwerkt is natuurlijk erg speculatief. Maar het is niet volledig onmogelijk.