Onlangs was ik in Kopenhagen op vakantie en heb het niet kunnen laten om behalve op de bezienswaardigheden en gebouwen ook op de fietsen en het fietsverkeer te letten. Sommige dingen lijken veel op het fietsverkeer in een Nederlandse stad – alleen al het feit dat je veel fietsers in het verkeer ziet en veel fietsen bij het station. Dat is in de meeste andere landen toch duidelijk minder. En ook het soort fietsen dat je ziet komt veel overeen met de Nederlandse modellen, klaarblijkelijk omdat Denen de fiets op een vergelijkbare manier gebruiken als Nederlanders: als simpel en degelijk vehikel voor de dagelijkse wegen, en als vervoermiddel voor kleine kinderen, boodschappen enz. Op ingewikkelde technische snufjes of een fancy of sportief uiterlijk is men minder gesteld, zelfs nog minder dan in Nederland was mijn indruk. De uitzondering op deze regel: je ziet er opvallend veel singlespeeds en stadsracers in knalkleuren rondrijden, met een sportieve twintiger (m/v) erop.
- kopenhagen1.jpg (188.54 KiB) 3273 keer bekeken
Maar voor de rest domineert eenvoud. Nauwelijks derailleurfietsen, wel versnellingsnaven maar dan in veruit de meeste gevallen in combinatie met een terugtraprem. Veel meer Sachs- cq. SRAM-naven dan Shimano. Op dat punt is er een parallel met Duitsland.
Bijna geen fietsen met hydroformed frames, nog minder met voorvering, geen moederfietsen en ook anderszins niet zo overladen modellen zoals je die hier in Nederland ziet. Meestal een half open kettingscherm in plaats van een gesloten kettingkast. Wel heerst er net als in Nederland de retro-mode, wat je vooral terugziet in “bedstemorcykler” ofwel omafietsen. Die zijn dan best vaak op de Nederlandse leest geschroeid, met een achterspatbord met witte achterkant en wél een gesloten kettingkast. Wat niet betekent dat ze ook uit Nederland komen: het vaakst zag ik “Van de Falk”-retrofietsen van Duitse komaf. Het merklogo op de onderbuis doet erg veel aan Batavus Intercycle uit de jaren ’70 denken, en er staat zelfs in het Nederlands “top kwaliteit” op!
- kopenhagen2.jpg (174.88 KiB) 3273 keer bekeken
Ook Dresco-fietsen in bouwmarktkwaliteit zag ik regelmatig, eveneens niet Nederlands. Echt Nederlandse import bestaat wel. In bijna alle gevallen gaat het dan om moderne retro-fietsen van Batavus. Dat lijkt de enige NL-fabrikant te zijn die tegenwoordig actief naar Denemarken exporteert. Ook een ander merk zie je regelmatig: Mustang. Maar nee, Sandra, niet uit Assen maar uit Trelleborg (Zweden). Toch heb ik speciaal voor jou een foto gemaakt:
- kopenhagen3.jpg (77.69 KiB) 3273 keer bekeken
Natuurlijk heeft Denemarken ook wel eigen fietsmerken, zoals Kildemoes of SCO, maar het aantal importfietsen is hoog. Het meest voorkomende merk überhaupt was Raleigh met exemplaren “uit alle tijden”. Het merk wordt dus ook nu nog verkocht. Wie voor Denemarken de merkrechten heeft weet ik niet maar uit Engeland zullen ze niet komen.
Meer nog dan in Nederland zie je in de stad veel kleine tot zeer kleine fietsenmakerijen. Zogenaamde fietsformules zoals BikeTotaal of Profile Fietswereld lijken in Denemarken niet te bestaan, waardoor elke winkel mag uitzien zoals hij wil.
- kopenhagen4.jpg (136.85 KiB) 3273 keer bekeken
Veel fietsers in Kopenhagen dragen een fietshelm – hetzij een plat deksel zoals bij ons gebruikelijk of anders een soepkom-model. Het is nog een minderheid maar wel een relatief grote. Een bijzonderheid die je in het verkeer soms ziet is dat fietsers een remlicht-gebaar maken: als je op een onverwachte plek wilt stoppen om b.v. links af te slaan hef je duidelijk zichtbaar voor de fietsers achter je, je hand en onderarm.
Sowieso gaat het er in het verkeer gedisciplineerd aan toe. Als bij een bushalte de in- en uitstappende busreizigers het fietspad moeten oversteken stopt elke fietser ruim op tijd. Alleen bij stoplichten zijn de Denen soms iets te assertief. We zijn binnen een week drie keer bij het oversteken bij groen bijna van de sokken gereden. Een keer door een automobilist die al van een afstand duidelijk niet van plan was om te gaan stoppen, een keer door een jonge dame met de mobiel in één hand en met de andere hand ter waarschuwing luid rinkelend, en een keer door een stadsracer die een noodstop moest maken waardoor hij een van ons alleen maar toucheerde.
In Nederland zijn al jaren bakfietsmodellen populair die je kunt aanduiden als houten kinderzitjes. Dat ligt in Denemarken net iets anders. Je komt er grofweg drie soorten bakfietsen tegen: tweewielige Long John’s met een bak laag tussen de wielen, driewielige Christiania-bakfietsen met een bijna vierkanten bak en de bakfietsen van de postbodes. De Long John’s en de Christiania-bakfietsen zijn in de jaren ’90 ook naar Nederland geëxporteerd. Ze worden soms voor kindervervoer gebruikt, maar net zo vaak om spullen te vervoeren of een vriend of vriendin mee te nemen. Dat laatste vind ik het leukste om te zien
- kopenhagen5.jpg (123.39 KiB) 3273 keer bekeken
En oude fietsen? Die zijn er net als in Nederland inmiddels weinig meer op straat te vinden. Ik zag één gave jaren ’50 Raleigh-omafiets en een ongeveer even oude Zweedse fiets met Duits Göricke-plaatje erop. Dat was bij mijn vorige bezoek in Denemarken zo'n 15 jaar geleden nog anders geweest.
Groeten,
fietser
