Vereniging De Oude Fiets

Gisteren heb ik uitgebreid (in platter dan plat Drents) gesproken met de zeer gastvrije verkoper van een oud Groninger Veenlust rijwiel dat ik bij hem op mocht komen halen.

Uit dit gesprek bleek dat hij zelf altijd druk was geweest met het verzamelen en restaureren van oude Miele producten. Miele heeft vroeger ook rijwielen vervaardigd en op een gegeven moment kwamen we op een Miele kettingkast die hij nog had liggen. De kettingkast was zoals ik begreep dichtgemaakt met Mica.

Nadat de verkoper over zijn verbazing heen was dat ik niet wist wat dat was ( ) heeft hij het betreffende onderdeel er maar even bij gezocht. Mica blijkt, door de hoge hittebestendigheid, vooral vroeger als ruitje gebruikt te zijn in oude kolenkachels.

Wat ik uiteindelijk te zien kreeg was zo'n mysterieuze doorzichtige kettingkast die ik al eens had gezien in een oude prijscourant van Fongers en waarvan ik mij tot nu toe had afgevraagd of ze dat nou alleen zo hadden getekend of dat deze kettingkasten daadwerkelijk hebben bestaan. En wat blijkt ze bestaan nog steeds!

Bijgevoegd een foto als bewijs. Mica it is...

Heel bijzonder!

Als geoloog kan ik het niet nalaten er bij te vermelden dat Mica geen glas is. Het is een mineraal dat een plaatvormig kristal vormt (zoiets als dat zout kubussen vormt en kwarts van die punten). Mica wordt dus in een mijn/groeve opgegraven. Grote brokken kunnen worden gespleten en op maat gezaagd tot ruitjes e.d..

Glas daarentegen wordt gemaakt door 'zand' te smelten en snel te laten stollen.

Mica werd gebruikt in de venstertjes van kachels omdat het hitte-bestendiger was dan glas. Waarom het in kettingkasten kon worden gebruikt weet ik niet. Wellicht breekt het minder makkelijk dan glas. Sommige plaatvormige mineralen zijn inderdaad tamelijk flexibel. Een familielid is asbest en die vezels zijn ook buigzaam.

Leuk verhaal!

Mica was vroeger vrij duur en kan niet zulke grote oppervlakten bedekken als van deze kettingkast. Die kijkglaasjes van kachels waren altijd erg klein. Volgens mij is die kettingkast gewoon van transparant celluloid (erg brandbaar dus!). Doorzichtige kettingkasten zijn aan het begin van de 20ste eeuw ook hier populair geweest, zie maar eens oude Fongers en Phoenix prijscouranten.

Groeten, Y.

Yorick heeft gelijk,

Die kettingkast is beslist niet van mica.
Mica is een schilferachtige half-doorzichtig natuurproduct.
Als ik het goed heb met asbestachtige risico`s
Inderdaad is deze kettingkast gemaakt van Celluloid.
Je ziet de verwarring wel vaker en speciaal op marktplaats;
Fietssturen met mica of bakeliet beide onjuiste termen voor celluloid.
Ik heb zelf een celluloid kettingkast liggen (ongebruikt) die
er uit ziet als schilpad. Het celluloid is half doorzichtig half bruin in vlammende banen. Best decoratief.

Groeten,
maarten

Ah, dan is de cirkel weer rond! Ik was al wat sceptisch ten aanzien van het Mica 'glas'...

Celluloid it is...

Celluloid is zeer brandbaar en onder sommige omstandigheden zelfs explosief, daarom liggen die filmrolletjes van vroeger ook in bunkers opgeslagen.

Als je het bracket warm gaat stoken om 'm te kunnen demonteren, eerst de kettingkast verwijderen, anders is ie in seconden opgebrand.

Ik heb het wel eens met een stukje dat van een roestig stuur kwam geprobeerd. Het was vrij snel weg.

Als je met de lokale bejaarden over die oude celluloid fietsbekleding (op sturen) gaat praten, dan zeggen sommigen dat ze daar vroeger als kind stiekem gaatjes in brandden met de loep.

Groeten, Y.