Onderhoud transportfiets: crank/trapas speling verhelpen

[J Zuiderwijk]

Sinds afgelopen donderdag ben ik eigenaar van een oude transportfiets:



Deze heeft heel wat doorstaan, en dat is goed te zien. Maar hij is wel compleet, en op een paar kleine mankementjes na technisch nog heel goed. Ik ga deze niet restaureren, omdat ik zijn oude doorleefde uiterlijk wil behouden. Maar ik wil wel het nodige onderhoud doen om hem functioneel goed in orde te maken.

Het belangrijkste is speling in de trappers. Ik dacht aanvankelijk dat het aan de lagers lag, maar die zijn prima in orde. De beweging zit tussen de crank trapper met aandrijfrad en de as.

Als eerste, er zit nogal wat ruimte tussen de crank en de as. Is dit normaal? Of heb ik cranks en een as die net een andere maat hebben en niet bij elkaar horen?



Zowel de spiebaan als de spie zijn niet bepaald vlak meer:



De spie was zowiezo met de hand bewerkt, en niet goed vlak geslepen. Door werking en vervorming tussen de spie en spiebaan is dit verergerd. Ik kan beide weer vlak slijpen, maar ik vraag me af of de ruimte tussen de crank en de as niet de primaire oorzaak is waardoor dit is gaan werken. Heeft iemand misschien suggesties?

[Fotomaan]

Hoi Jeroen,

Wat bedoel je met 'blokkeerpen'?
Er is toevallig net een fiets bij mij de deur uitgegaan met hetzelfde euvel. Ik zal er een fotootje van maken en er zo bij plaatsen.
Ik heb dat opgelost door het spievlak op de trapas bij de vijlen met een fijne vijl. Het is daarbij belangrijk dat er geen opstaande rand aan het vlak zit.
Daar blijft je spie op hangen, komt niet verder en gaat niet goed klem zitten.
En zo weinig mogelijk vijlen natuurlijk.
Verder zou het kunnen dat de as een diameter van 17mm heeft en de crank een gat van 17,3mm
Dat zijn beide standaardmaten die veel gebruikt werden voor transportfietsen.
De ruimte die ontstaat door het de verschillende maten is natuurlijk niet helemaal zoals het hoort maar met een nieuwe spie ben ik in't ieder geval zo ver gekomen dat de crank weer goed op de as zit.
Even nieuwe spieën kopen en op maat vijlen dus.
Zit er aan beide kanten dezelfde ruimte tussen de as en de crank? Het kan zijn dat het crankstel vervangen is en er niet de goede maat gebruikt is.

Groetjes van mij,
Charles Waagenaar

[Fotomaan]

Hoi Jeroen,

Een van de vorige eigenaren is ook met een vijl aan de gang geweest maar dan om het gat groter te maken zodat het ovaal is geworden.
Je kunt op de foto goed zien dat de spie een heel eind in de crank zit door de ruimte die die krijgt.
De crank zit zelfs een beetje scheef op de as nu. Die was daartoe enigszins verbogen zodat de pedaal nog recht op de lengteas van de fiets zit.
Op de foto's is het nog erger dan ik dacht maar het zit muurvast.
Ik ben er met al mijn 95 kilo's bovenop gaan staan met alles wat ik had en toen weer bovenop de rem gaan hangen. En dat een paar keer maar er is geen beweging in te krijgen.

Groetjes van mij,
Charles Waagenaar

[J Zuiderwijk]

Hoi Jeroen,

Wat bedoel je met 'blokkeerpen'?

Ik blijk wat termen door elkaar te gooien blijkt: Met spie bedoelde ik dus spiebaan, en met blokkeerpen de eigenlijke spie. Excuses!:)

Verder zou het kunnen dat de as een diameter van 17mm heeft en de crank een gat van 17,3mm

Het kan zijn dat het crankstel vervangen is en er niet de goede maat gebruikt is.

Dat zal best wel eens kunnen kloppen in dit geval.

[J Zuiderwijk]

Hoi Jeroen,

Een van de vorige eigenaren is ook met een vijl aan de gang geweest maar dan om het gat groter te maken zodat het ovaal is geworden.
Je kunt op de foto goed zien dat de spie een heel eind in de crank zit door de ruimte die die krijgt.
De crank zit zelfs een beetje scheef op de as nu. Die was daartoe enigszins verbogen zodat de pedaal nog recht op de lengteas van de fiets zit.
Op de foto's is het nog erger dan ik dacht maar het zit muurvast.
Ik ben er met al mijn 95 kilo's bovenop gaan staan met alles wat ik had en toen weer bovenop de rem gaan hangen. En dat een paar keer maar er is geen beweging in te krijgen.

Dat ziet er hoopgevend uit:) Aan de slag met de vijl dus. Dank!

[sleurhut]

Is het geen optie een shim te maken en die ertussen te doen als je een 17.3mm crank hebt en die op een 17mm trap as wil monteren? het is redelijk simpel te maken eigenlijk en zal minder kracht op de crankspie overbrengen als het echt past. Bij modelbouwzaken kun je reepjes metaal krijgen van precies 0.3mm dik (of dunner, ligt eraan wat je zoekt). Gewoon een ringetje buigen en dan een stukje eruit ivm de crankspie. Zo heb ik het ook opgelost toen bleek dat de stuurpen van mijn racefiets een andere diameter bleek te hebben als mijn stuur. Gewoon een ring gemaakt op de juiste dikte en die ertussen gedaan. Nooit problemen mee zolang je ervoor zorgt dat het ongeveer even breed is als de klem zelf.

Met vriendelijke groet,

Joost

[Fotomaan]

Hoi Joost,

Leuke tip!
Ik heb al wat gevonden!

http://www.brammer.nl/Downloads/Metaalfolie-nw.pdf

Groetjes van mij,
Charles Waagenaar

[J Zuiderwijk]

Dat is ook een goed idee! Het zou dan 0.15mm moeten worden om 0.3mm in diameter op te vangen. Wellicht heb ik nog wat liggen.

[sleurhut]

Je hebt het in allerlei soorten metaal, messing, koper, normaal blik soms ook wel, ligt er een beetje aan. Ik zal persoonlijk voor normaal blik gaan eigenlijk.

Joost

[J Zuiderwijk]

Hmmm... slecht nieuws: ik vrees dat de schade te groot is om te herstellen. Ik heb de spiebaan en spie wel vlak gekregen, maar de speling wordt er niet minder op. Ik heb de as en het gat in de crank nagemeten. De speling varieerd nogal (0.3 tot bijna 1.5mm), wat niet met shims te ondervangen is. Dat wordt dus een vervangende as en cranks. Heeft iemand die misschien ter overname? Of suggesties waar ik die zou kunnen vinden?