Jeroen Zuiderwijk schreef: ↑1 mei 2019, 09.35
In die periode was het staal vrij waarschijnlijk nog simpel en ongelegeerd. Dus kans is dat je boorstelen van modern gelegeerd harder zijn.
In 1880 was men echt wel redelijk bedreven in het harden en oppervlakte harden van staal en het stadium van ' steek een roodgloeiend zwaard door een slaaf om het af te koelen' al ruimschoots voorbij
Juist in die tijd vond er een revolutie plaats in de staalindustrie.
knip
de vraag was of een schacht van een hss boor harder/ beter geschikt als lagermateriaal is dan wat er toen beschikbaar was.
Boorschachten zijn iha zachter dan boorbekken en meestal nog net te vijlen. Dus zachter als een vijl.
Clickspring heeft wel een leuke aflevering over het oppervlakteharden van staal, met klei, leer, zout en meel https://www.youtube.com/watch?v=V_Mp1fNzIT8.
Als je alleen hardheid zoekt kom je met koolstof een heel eind. Al die high tech legeringen dragen vooal bij aan het verbeteren van andere eigenschappen zoals corrosiebestendigheid, taaiheid, sterkte etc
maartenB schreef: ↑2 mei 2019, 16.48
Als ik jullie goed begrijp kan ik het dus wel proberen met de boorstelen.
Het filmpje over prehistorisch ijzer harden is schitterend zeg!
Ik zie het helemaal voor me.
Ik denk niet dat de boorsteel bijzonder hard is (ontlaten), niet bijzonder rond, en niet beschikt over een lang bruikbaar stuk ivm gravering etc. Zou zelf eerder geneigd zijn rollen te draaien en die te harden in een emailleeroventje oid
Wanneer je er maar eens sporadisch op gaat fietsen is een HSS cilindrische schacht wel aanvaardbaar, denk ik. Het is misschien wel beter om een geslepen HSS boor te nemen. Deze heeft een betere rondheid en lagere oppervlakteruwheid, dan een gegoten boor.
Nog beter is natuurlijk zoals eerder aangegeven om een geslepen cobalt boor te gebruiken. Deze heeft een hardheid van boven 60 Rockwell wat zeer slijtvast is. Door de hardheid is ze dan ook behoorlijk broos en breekt ze gemakkelijk tijdens het boren. Ze worden dan ook gebruikt om in hardere staalsoorten te boren.
Inderdaad een goed idee om nieuwe (zeskant) dopjes te draaien en de oorspronkelijke nippel af te draaien. Ziet er netjes uit!
Zo, dat filmpje van die man met z`n vijlen!
Dat is super interessant zeg.
Ik ga dat zeker eens toepassen op gedraaide conussen of cups.
Ben toch nog meer benieuwd geraakt hoe dat nou zit met harden voor de periode (1881) dat Centaur aan geeft dat het een nieuw procedé is dat met die koolstof.
Als ik de man van youtube mag geloven is het al veel ouder dus...
Heb je een vijlproefje gedaan op de originele rollen (zijkant )vroeg ik me af.
En op de kooi ,die scharnierende buitenkant?
Daarmee krijg je wel een goed beeld over de hardheid van het oorspronkelijke materiaal en of dat in de buurt komt van de boorstelen.
Ik heb (met enige terughoudendheid) de vijlproef gedaan.
De vijl is harder dan de boor. Al kost het moeite.
De originele rollen zijn ook niet erg hard, er is er nu één met krasjes in de zijkant.
Ik probeer het er dus maar mee.
Ah, dat is wel interessant die vijlproef op een oude rol.
Dat bevestigd toch weer de veronderstelling dat ze voor 1881 geen koolstof ''inlieten'' in staal.
latere fietsonderdelen zijn soms over het gehele oppervlak knoeper hard. Ik heb dat wel eens gehad bij naven van een hoge bi.
Helemaal gehard ook de flenzen en de spaakschroefdraden.
Daar is lastig op in te grijpen als er een fout (afgebroken spaak of zo) in zit.
Vrijwel al het gehard staal is bewerkbaar met een vijl. Alleen als het niet ontlaten is na het harden glijdt de vijl erover i.p.v. dat het "bijt", maar dan is het staal nog zo bros als glas. Er zijn wel speciale vijlen setjes met verschillende oplopende hardheden die gebruikt kunnen worden voor hardheidstesten, maar die zijn peperduur.
Het kan best zijn dat de boorschachten zelf ongehard zijn, en dat alleen de boorspiraal gehard is, omdat de boorschacht niet hard hoeft te zijn. Maar de opmerking over de rondheid is wel een punt. Die schachten kunnen best wel onregelmatiger van vorm zijn.
Maarten Waarlé schreef: ↑5 mei 2019, 15.22
Ah, dat is wel interessant die vijlproef op een oude rol.
Dat bevestigd toch weer de veronderstelling dat ze voor 1881 geen koolstof ''inlieten'' in staal.
Zegt alleen iets over dit ene specifieke geval. Bezoek maar eens een wapen of een klokkenmuseum met een historische collectie
Ga ik doen en dan neem ik ook een vijl mee...
Het is wel een interessant onderwerp en niets staat nog vast wat mij betreft.
Ik kom wel eens fietsen van voor 1880 tegen in mijn werkplaats. Zal daar waar het gaat om hardheid van de slijtage delen
eens wat meer op focussen. Eens een vijl op loslaten.Vast staat dat ze al heel lang knap zijn in het bewerken van ijzer en wat ook vast staat is dat veel ontwikkelingen pas in de industrieele revolutie tot uitvoering kwamen.
Tussen de twee algemene wetenswaardigheden is nog wel iets te ontdekken.