Fongers BD3 1904

Vragen, discussies en info over de klassieke toerfietsen.
Floris91
Berichten: 348
Lid geworden op: 15 mar 2018, 10.30

Re: Fongers BD3 1904

Bericht door Floris91 »

Wauw, het begint echt mooi te worden deze fiets! Grappig die excentrische trapassen. Ik dacht tot voor kort dat dat alleen op moderne fietsen voorkwam zoals de hoogwaardige vakantiefietsen met riemaandrijving.
Maarten Waarlé
Berichten: 2337
Lid geworden op: 5 jun 2012, 21.49

Re: Fongers BD3 1904

Bericht door Maarten Waarlé »

Ziet er goed uit Jos!

Het balhoofdembleem ziet er ook verouderd uit.
Hoe heb je het voor elkaar gekregen dat het niet meer zo shiny is?

Groeten,
Maarten
m-gineering
Berichten: 1430
Lid geworden op: 27 sep 2012, 08.46
Locatie: kiel-windeweer

Re: Fongers BD3 1904

Bericht door m-gineering »

Floris91 schreef: 13 mar 2021, 12.03 Grappig die excentrische trapassen. Ik dacht tot voor kort dat dat alleen op moderne fietsen voorkwam zoals de hoogwaardige vakantiefietsen met riemaandrijving.
Moderne fietsen hebben de excenter geleend van tandems. Het is nog niet zo lang dat de excenters weer 68 breed zijn, in den beginne moest je je behelpen met 60mm brede bussen. Voor een tandem prima, om een achtervork aan te zetten minder
/Marten
Gebruikersavatar
jrietveld
Berichten: 650
Lid geworden op: 1 aug 2012, 12.08

Re: Fongers BD3 1904

Bericht door jrietveld »

Hoi Maarten,

Vervagen van het (felgekleurde nieuwe) balhoofdtransfer doe ik door met een spuitbus op afstand wat te waaieren, zodat er fijne zwarte nevel neerdaalt. Kunst is dan weer om het zo te doen dat het wat ongelijkmatig gebeurt, aangezien de normale veroudering meestal ook niet egaal plaatsvindt. Ik heb het 120 jaar oude transfer van mijn BD 1901 als referentiebeeld.

Jos
Bijlagen
balhoofd in de was.JPG
Gebruikersavatar
jrietveld
Berichten: 650
Lid geworden op: 1 aug 2012, 12.08

Re: Fongers BD3 1904

Bericht door jrietveld »

Complexe en bewerkelijke restauratie van deze oude dame, maar het werk vordert.
Maarten W. maakte een passend smal hoog stuur en spatborden.
Ik heb er een vork ingezet van een Fongers uit 1915 (helaas geen BB/BD-vork) en Fongers pedalen uit de jaren 20.
Zadel, lamp, bel en tasje uit eigen voorraad.
Nu nog de wielen, kettingkast en jasbeschermers.
Wordt vervolgd.

groet, Jos
Bijlagen
20220414_071915.jpg
20220414_071804.jpg
20220414_071730.jpg
20220414_071706.jpg
20220414_071646.jpg
20220414_071618.jpg
20220414_071442.jpg
20220414_071435.jpg
20220414_071422.jpg
20220414_071302.jpg
Gebruikersavatar
JasperA
Berichten: 969
Lid geworden op: 18 nov 2012, 00.09
Contacteer:

Re: Fongers BD3 1904

Bericht door JasperA »

Erg fraai!

Dat spatbord procedé van Maarten is toch wel een uitkomst voor al die 'arme Fongers zeehondjes'...

Mooi dat ook de inkeping ten behoeve van ruimte voor de ketting er in is aangebracht. Wordt weer een deftige dame zo!
Neem eens een kijkje op mijn website: http://www.fongersgroningen.nl
Maarten Waarlé
Berichten: 2337
Lid geworden op: 5 jun 2012, 21.49

Re: Fongers BD3 1904

Bericht door Maarten Waarlé »

haha, ja arme zeehondjes-fietsen...
Maar het loopt wel goed die spatbordenwals en op een mm of twee drie na zit het goed met het profiel.
De lengtes en positie van de stangen doet ook veel en blijkt in ieder geval van 1903 tot 1918 het zelfde te zijn gebleven.
Ik heb eens de BD met bandrem van Jan kunnen vergelijken met mijn BD3 en het bleek dat de verhoudingen en posities precies het zelfde waren gebleven.
De hap voor de kettingkast lijkt wat fors voor de kettingkast maar dat is een kopie van mijn BD3 spatborden. De mooiste oplossing heb ik het nooit gevonden maar wel de origineelste.

Wordt een weer een mooie fiets Jos!

Maarten
Gebruikersavatar
jrietveld
Berichten: 650
Lid geworden op: 1 aug 2012, 12.08

Re: Fongers BD3 1904

Bericht door jrietveld »

Bijna 20 maanden na de vondst van deze fiets in een schuurtje in Harlingen is de restauratie van de Fongers BD3 55 uit 1905 (framenummer 16.414) een feit. De lastigste restauratie die ik onderhanden heb gehad, omdat een complete make over nodig was om de fiets weer in min of meer oorspronkelijke staat terug te brengen. Opgeteld zit er ca. 100 uur werk in deze restauratie en bedragen de out of pocket kosten ca. 1.000 euro (los van de onderdelen die ik zelf had).

Waarom al deze kosten en moeite?
Hoewel er ca. 15 oudere Fongers rijwielen in Nederland zijn, zijn er slechts enkele exemplaren overgebleven uitgerust met de excentrische trapas; met dit mechaniek (dat rond 1900 al op enkele duurdere Engelse modellen werd toegepast en op beperkte schaal nog steeds wordt gemonteerd op dure sportfietsen) wordt de ketting bij de trapas gespannen en vormt het achterste deel van het frame een geheel (staande en liggende achtervorken zitten aan elkaar vast). Een fraai mechaniek, dat echter nauw luistert en daardoor ook kwetsbaar is; er is een specifiek sleuteltje nodig om de excentrische bus te verstellen en als je dat anders doet raakt de betreffende ring in het bracket al snel beschadigd. Bij fabrieksrevisie van dit soort fietsen werd het verstelbare deel in het bracket vaak vastgezet en werden reguliere achtervorken aangebracht.

Wat hebben we gedaan in het restauratieproces? Nadat de fiets helemaal was gestript bleken alleen het frame, het trapstel en de stuurstrop met lampbeugel origineel. Een flinke opgave om de fiets weer zo origineel mogelijk op te bouwen aangezien onderdelen uit deze periode nauwelijks nog te vinden zijn. Een greep uit de werkzaamheden:
- Schuren, spuiten en biezen van het frame (de fiets was driemaal overgelakt..)
- Herstel van het trapas-mechaniek (met dank aan Maarten Waarle)
- Opnieuw aanbrengen van het stuurslotje rechts (!) op de balhoofdlug (Maarten)
- Vervanging van de voorvork (met dank aan Guus)
- Nieuw stuur naar oud model met bandremgreep (Maarten)
- Aangepaste spatborden met bijpassende stangen en bevestigingsnokjes (Maarten)
- Andere wielen resp. 40 en 32 spaaks (met dank aan John)
- Bandrem aanbrengen
- FH zadel (met enkele veer), zadelpen, tasje, bel, handvatten, ventieldopjes met kettinkjes en olielamp aanbrengen
- Fongers pedalen en nieuwe banden aanbrengen (met dank aan Jasper)
- Jasbeschermingsnetjes aanbrengen (met dank aan Wouter)

Restaureren is altijd compromissen sluiten. Niet alle onderdelen zijn helemaal correct (zo zoek ik nog een originele korte BD-voorvork met ingelaste patten). Ik heb ervoor gekozen (nog) geen kettingkast aan te brengen omdat een passend oud model alleen maar na te maken is en ook het zicht ontneemt van het fraaie trapstel. De lak is nieuw, het nikkelwerk deels oud en deels vernieuwd; juist de oude vernikkelde delen geven de fiets wat mij betreft een mooi patin.

Tenslotte nog enkele feiten over dit rijwiel: hij werd op 6 juli 1905 geleverd aan agentschap Nauta in Leeuwarden en kostte 176 gulden. Fongers maakte in 1905 slechts 26 exemplaren van model BD3 (1e soort A; de duurste uitvoering behoudens het dames kruisframe) op een jaarproductie van 2.160 fietsen. Zeer waarschijnlijk is de fiets 116 jaar in Friesland geweest; de eerste eigenaresse is niet bekend.

groet, Jos
Bijlagen
zijaanzicht rechts.jpg
zijaanzicht links.jpg
zijaanzicht achter.jpg
zadelstrop.jpg
zadel en tasje.jpg
voornaaf.jpg
onderbalhoofdlug.jpg
bracket links.jpg
balhoofd rechts.jpg
balhoofd links.jpg
balhoofd front.jpg
balhoofd achter.jpg
Laatst gewijzigd door jrietveld op 1 jul 2022, 13.07, 1 keer totaal gewijzigd.
arnoldus
Berichten: 359
Lid geworden op: 7 mei 2013, 20.56

Re: Fongers BD3 1904

Bericht door arnoldus »

Prachtig geworden!
veenofiets
Berichten: 347
Lid geworden op: 7 jan 2022, 21.33

Re: Fongers BD3 1904

Bericht door veenofiets »

Ja zoiets is echt schitterend. Dat mooie nikkel ook!
Freek
Plaats reactie