Girder frame Maarten B

[Michiel Röben]

Hoi Maarten,

Fraai stukje vakmanschap man.
Jammer van die Gazelle spatborden, daar gaat straks een verzamelaar die ze zoekt om huilen. Een bijzonder project met goed gevolg uitgevoerd. mijn complimenten. Als het klopt wat Maarten W zegt zou ik denken aan inkorten van het spatbord en een andere (kortere) bevestiging voor het spatbord maken. Kan me voorstellen dat je de originele hebt moeten uitvijlen naar boven toe?

Ik zie de fiets en berijder wel op zondag.Het lijkt weer frisser te worden...
Wat is dat toch met die fietstochten van dit jaar?

Overigens even een offtopic vraag... Heeft er nog iemand een (zwart) Gazelle voorspatbord van 40/50er jaren zonder chromen strip? Neem hem mee zondag.

Groeten Michiel

[maartenB]

Dat voorspatbord kán kort geweest zijn, maar we weten niks zeker. De voorvork staat onder zo'n onmogelijke hoek, dat het scherm daardoor iets omlaag gedrukt wordt. Voorlopig laat ik het zo.
Hoe oud de fiets is? Tsja, tussen 1915 en 1930, zou ik zo zeggen. Hij rijdt waarschijnlijk niet mee trouwens, a.s. zondag.

Michiel: ik weet dat je zulke schermen zoekt voor je oudere gazelle X-frame, ik zoek zelf nog een Gazelle heren-achterscherm van voor 1938, trouwens. Maar laat het een troost zijn dat ik het achterscherm voor deze Girder bijeen heb gelast uit 2 kapotte schermen die ik jaren terug vond op een oude Union. Kortom, ze dragen de sporen van een zwaar leven en horen nu op deze fiets.

Sandra: heel fijn als je de transfers meeneemt, het moet wel zo'n verticaal balhoofdtransfer zijn, meestal zie ik enkel de horizontale op de zadelbuis.

[Maarten Waarlé]

Maarten en andere,

Onbedoelt toch een interessant onderwerp, die korte voorvorken en korte spatborden.
Ik ben zelf bezig met twee fietsen van rond 1900, de St Bavo en
de Rochet. Beide fietsen zonder orginele wielen en met in het ene geval geen en het andere geval een verbogen voorvork.

Ga dan maar eens uitvinden wat de orginele wielmaat is.
28x 1 1/2 of 28 x 13/4 zoals gebruikelijk voor de eeuwwisseling.
Kijk maar eens op die oude foto`s .de banden zijn steeds meer ''ballon'' dan dat we van 28x 1 1/5 kennen.

De ruimte tussen band en frame is geen vast gegeven heb ik intussen gemerkt.
Wel of geen spatbord speelt een rol en dus ook het gegeven of het voorspatbord tot of onder de kroon door loopt.
De foto hier onder laat dat zien.
Er kan geen spatbord onderdoor en zelfs de breedte van de rem is er niet op ingericht.

Joubert damesfiets Haarlem voor 1910

001.JPG (252.5 KiB) 6902 keer bekeken

De vork is ,zou je kunnen zeggen dwingend wat betreft de keuze van voorspatbord.
Bij het in de mode komen van het langere spatbord vanaf plm 1907
konden of wilden veel fabrikanten hun frame`s en vorken (nog) niet aanpassen. Ik heb daar aardige voorbeelden van staan. Een Singer damesfiets uit 1909 en net weg gedaan ,een Sunbeam uit 1911. Beide doorlopende voorspatborden hebben onder de vorkkroon enorme gaten uit het profiel gekipt om doorgand langs-onder de kroon mogenlijk te maken.
Bekend voorbeeld is Raleigh. Ook daar een groot gat, niet omdat ze dat leuk vonden maar omdat de vork in de weg zat.
Wil je de geometrie van je fiets behouden en toch ruimte voor het spatbord creeren dan moet je de onderste balhoofdlug zo`n 12mm omhoog brengen en de vorkpoten idem verlengen. Met name die eerste ingreep is nog al heftig(lughoek, balhooflengte etc)
Begrijpelijk dus dat fabrikanten in eerste instantie de spatborden aanpaste aan de te lage vork.
Overigens is een laag kroonstuk toch wel echt een vroeg kenmerk. In de loop van de jaren 10 passen de fabrikanten hun frames aan aan het inmiddels gevestigde mode van lange spatborden.

Groeten,
Maarten

[maartenB]

Het blijft mij een wat vaag begrip, die korte voorvork.
Wil jij eens wat meten voor mij?

Dan zal ik ook wat meten, bijvoorbeeld bij mijn Fongers 1921, mijn enige fiets die oorspronkelijk een kort scherm had (en heeft). En bij de Gazelle, Burgers en Simplex, die alledrie zeker doorlopend scherm hebben.
Ik denk dat de kortste afstand tussen het kroonstuk en de (opgepompte) band een aardige indicatie kan geven. Dat zal vooraan het kroonstuk zijn.

----------------------------------------------

AAnvulling:
elke band blijkt anders, de maat meet je dus tussen voorzijde kroonstuk en velgrand.
Ik kom op:
Fongers 1921-kort voorscherm: 55 mm
Burgers 1914, lang scherm: ca 55 mm
Gazelle 1916, lang scherm: ca, 55 mm.
Girder frame uit deze post 57-58 mm.
Simplex, ca 1928: 65 mm.
Gazelle 8V, 1962: 65 mm.
Phoenix 1954: 60 mm.

Dus: de korte voorvork is inderdaad bij de oude fietsen, maar ook dan kan het scherm gewoon doorlopen.
Ik snap je redenering nu.
Maar ik denk niet dat je dus enkel aan de hoogte van de vork kunt zien of een fiets kort of doorlopend voorscherm heeft gehad. En de Phoenix blijkt ook na de oorlog nog lager gebouwd dan de andere merken.

[Maarten Waarlé]

Hoi Maarten,

Dat is prima ,ik zal morgen eens meten.

Grosso modo kan je er van uit gaan dat de fietsbouwers van voor het verlengde spatbord geen reden hadden om de ruimte tussen band en vorkkroon groter te maken dan netjes en noodzakelijk.
Bij het verlengen van het spatbord voorbij de kroon na 1907 hadden ze een probleem omdat het niet lekker paste.
de een maakte een gat in z`n spatbord de ander verlengde spoedig z`n vorkbuizen.
Een andere bekende oplossing is het fors indeuken van je voorspatbord daar waar het onder de kroon door gaat.
Bij mijn Gruno en m`n Simplex gaan voorspatbord ongedeukt onder de kroon door zonder dichter bij de band te komen. Duidelijk op het doorlopende spatbord gebouwde fietsen derhalve.

Morgen wat maten.
Maarten

[Maarten Waarlé]

Ha Maarten,
Hier onder wat maten,
sunbeam 1908 5cm
joubert 1908 5,5cm
singer 1909 5cm
fongers BB 1925 6cm
gruno 1915plm 6cm
gazelle 1931 6,5cm
simplex 1922 6cm

Zo als jij ook al concludeerde de oudere fietsen hebben de kortste vorken
Hieronder nog twee foto`s van de Joubert en de Gruno
De eerste houdt geen rekening met een doorlopend spatbord en de gruno is duidelijk ontworpen om een volledig spatbord zonder aanpassingen onder door te laten.
Zou je het gruno spatbord op de Joubert zetten dan gaat die naar de band toe neigen.

Joubert

001.JPG (264.44 KiB) 6849 keer bekeken

Gruno

002.JPG (274.63 KiB) 6849 keer bekeken

Dat fenomeen meen ik te zien bij de girder van jou en dacht ''dat kon wel eens een vroeg frame zijn''.

Groetjes,
Maarten

[Michiel Röben]

Hallo M&M,
Zoals jullie bekend heeft Raleigh tot in de jaren 30 die verfrommelde spatborden gehandhaafd. Goedkoper dan de vork verlengen denk ik. Wat zou anders de reden zijn. Ik weet wel dat de stuurbuis altijd doorstak bij Raleigh dus dat was weer een complicatie meer... Er zat zelfs een gat in het voorspatbord ter hoogte van de vork kroon.

Groeten en succes met de studie.

Tot zondag.

(als ik nou de achterkant van m'n spatbord voor afzaag heb ik in ieder geval m'n jaren 30 spatbord erop. Of het mooi is...)

Michiel

[Hans van de Stouwe]

aansluitend op maten ter velg hoogte Express van Klaas Baving geschatte leeftijd rond 1909. Breedte is 5,5 cm hoogte is 37 cm Deze maat is van hart onderkant kroon naar hart van de as. Met deze maat erbij krijg een je overzicht met hoeveel en wanneer bij welk model langere vorken gebruikt worden.