Ik zie de laatste tijd nogal eens vragen over schroefdraden. Wanneer men aan fietsen uit de vorige eeuw gaat sleutelen, is het wellicht zinvol zo nu en dan een boekje te raadplegen. Voor schroefdraden en andere zaken kijk ik nogal eens in onderstaande werkje:
Fietsverzorging0001.jpg (83.63 KiB) 4319 keer bekeken
Het is een uitgave uit 1992 van Stichting: Fiets! Maar als ik wel heb heeft die stichting in 2004 zijn activiteiten beëindigd. Wellicht is het nog tweedehands te koop.
Ik kan mij dhr. Goes herinneren als medewerker van het blad Fiets. Het boek heb ik nooit gelezen, maar schroefdraad is een van die onderwerpen waaraan ik nog een pagina op mijn site wil wijden. Inmiddels is er een ruwe schets; commentaar is welkom. http://www.velofilie.nl/schroefdraden.htm
Een ander vreemd verschijnsel van Engelse maten, zien we bij het weergeven van spaakdikte. Dat gaat in Standard Wire Gauge (SWG) en geeft de spaakdikte aan in een breukvorm van een inch: nr.12 is dus 1/12 inch (=2,64mm) en nr.13 is 1/13 inch (=2,34mm) 1/14= 2,03mm en 1/15= 1,83mm. Hoe dunner de spaak, hoe hoger het nummer; de tophoek in de schroefdraad is altijd 60° en de draad heeft altijd 56 TPI. Dit is een spoed van ongeveer 0,45mm; dus elke keer dat de nippelspanner rond gaat, schuift de nippel 0,45mm op. Als er spanning op de spaak staat, is dat niet meer het geval, want de spaak rekt!
1) reken dit nog eens na! ( het zijn x/128" maten, het door jou zo verfoeide inch stelsel heeft echt wel een practische logica )
2) ook als er spanning op een spaak staat zal de spoed op van de spaak hetzelfde blijven. Van het onbelaste eind gemeten schuift hij nog steeds 0.45 mm/omw op
De site is inmiddels aangepast.
ad.1 Helaas was mijn poging om orde in Engelse maatsystemen aan te brengen, niet correct. Martens poging om het terug te herleiden tot logische maten van 1/128" is helaas ook niet correct. We hebben te maken met een typisch Engelse maat, gemeten met een elastieken meetlint. De stappen tussen de nummers zijn niet lineair, maar exponentieel en worden in groepjes, stapsgewijze, bij benadering vergroot. Heel erg Engels dus! Al mijn achterdocht blijkt gerechtvaardigd. https://en.wikipedia.org/wiki/Standard_wire_gauge
ad.2 De spaak heeft een voor- en achterkant; als die laatste te ver uit de nippel steekt, dient die afgevijld te worden.
)
