Gazelle kroonstuk

[Hendrik]

Pas geleden had ik een lekke band met mijn zelfverklaarde 'weer en windfiets' , Gazelle no. ? (transfer niet meer leesbaar) uit 1948.
Behalve dat de band behoorlijk gaar was, oogde de fiets nu toch wel erg haveloos.
Ik had 'm ooit gekregen van een buurman.
Toen hij er nog op fietste meen ik dat er een vernikkeld stuur op zat, al kan ik mij vergissen.
In ieder geval kreeg ik de fiets in onderdelen (zonder dat stuur...) en de reden daarvan was dat de voorvork bij het schroefdraadgedeelte was afgescheurd.
Ik heb er toen een andere Gazelle vork ingezet en de gehavende vork bewaard.
Vandaag heb ik van een reparatievork (toch veel te lang voor een gemiddeld rijwiel) 3 centimeter schroefdraad afgezaagd.
Een stuk 22mm koperbuis in de gescheurde vork gestoken, deel met schroefdraad erachteraan en vastgelast (eerst rondom even hechten, dan voorzichtig doorlassen)
Dit doe ik dan met m'n Kemppi Mig.
Het trucje met 'koper achter het te lassen staal' had ik ooit uit een oldtimer restauratiemagazine geleerd.
Het lasdraad hecht niet aan het koper, en de achterzijde vormt een mooi smeltbad over het kopervlak.
En de ergste hitte wordt zo iets verdeeld.
Een zeer geschikte methode om kleine gaatjes en scheuren in dun staal dicht te lassen.
In dit geval natuurlijk ook handig dat het buisje goed op z'n plek bleef, een binnenbuis erin zetten wil natuurlijk niet omdat het stuur er niet meer in zou passen.

Maar eigenlijk heb ik een vraag, en wel over het kroonstuk.
Dat is van de originele 1948 vork duidelijk anders dan van mijn andere Gazelle toerfietsen.
Ik heb ook een no.8 uit 1940, stuk ouder dus, maar die heeft gewoon een identiek kroonstuk als mijn jaren '50 no.8.
En mijn 'omafiets' uit nota bene óók 1948 heeft eveneens het 'normale' kroonstuk!
Wat ik ook bijzonder vind, is dat de naaf van het voorwiel, zo'n typisch Gazelle diabolo model niet van verchroomd staal is maar van aluminium.

Wie weet hoe het zit?

Vriendelijke groet Erwin

[maartenB]

De aluminium naaf is gewoon jonger, of ik moet me sterk vergissen.
Ik heb een Gazelle van 1939 en had er een van 1940, beide nummer 8 en die hebben beide een direct verchroomd kroonstuk. Dat was zeker tot aan de oorlog standaard op de nr 7 en 8. Daar zit dus geen verchroomd kapje over. Kan dat het verschil verklaren?
Verder is bekend dat de fabrieken tot ongeveer 1950 moesten roeien met de riemen die ze hadden: overal was schaarste aan en ze gebruikten van alles.

[Hendrik]

Dag Maarten.

Hmm, mijn no.8 uit 1940 heeft dan wel weer een verchroomd kapje...
Misschien inderdaad roeien met de riemen die er zijn, ofwel de vork is vervangen (al lijkt de fiets mij behoorlijk origineel)
Het voorwiel van de 1948 Gazelle zou vervangen kunnen zijn, het achterwiel heeft als naaf een Torpedo uit 1960.

Groet Erwin

[Maarten Waarlé]

Over de kroonstukken van Gazelle uit de jaren 30 tot 50 kan geschreven worden dat je drie type`s hebt (zo ver ik weet).

je hebt het model met de licht bollende bovenkant die direkt verchroomd is gebruikelijk op het duurdere model.
dan is er het bollere model met kapje.
En er is een model met holle bovenkant. Zo als op de eerdere foto`s van Hendrik.
Bij twee fietsen die ik heb staan met zo`n holle kroon is de trapas van het BSA dunne type met trekbouten aan de onderkant en een van de fietsen heeft een rechte Gazelle voornaaf ipv het holle model.
Het lijkt er op de de vork met holle kroon voor een bepaald type Gazelle gebruikt werd. Het model A vermoed ik.

Groeten,
Maarten

[Hendrik]

Goedendag Maarten(s)
Bedankt voor uw info.
Interessant zo'n verscheidenheid toch aan Gazelle vorken terwijl de fietsen zo herkenbaar zijn.
Het direct verchroomde kroonstuk heb ik nog nooit gezien (of herkend)
Mijn 1948 heeft wel een BSA trapas, maar weer niet met spietjes...
Misschien was het al een bijeengeraapt rijwiel, in elk geval rijdt 'ie geweldig (zodra ik 'm weer in elkaar heb gezet)

Groet Erwin

[maartenB]

ter info: direct verchroomd kroonstuk op de 1939 nr 8. Ziet er vrijwel hetzelfde uit als de versie met kapje, in mijn optiek.

[Maarten Waarlé]

Ja klopt, De direct verchroomde is misschien wat slanker maar dat is niet meteen te zien. meestal is er tegen aan tikken
de manier om er achter te komen.
Overigens is Gazelle vrij onduidelijk over haar varianten/ modellenreeks.
In de catalogi wordt vrijwel niets geschreven over type trapas of andere specificaties.
Zo heeft het vroegere model 7 lugjes in staande en liggende vork maar dat is niet terug te vinden in de catalogi.

Fongers daarentegen wel. Daar zie je tot en met de kettingspanner om welk type fiets het gaat.
Type trapas, stuurslot, vorkkroon noem het maar op.

Groeten,
Maarten

[Hendrik]

Het is op de foto alleen te zien omdat ik het nu weet, dat het kroonstuk verchroomd is.
Inderdaad iets slanker, er zit natuurlijk geen kapje omheen.
Maar... wat een hoge fiets lijkt me deze no.8!
En een mooie kleur groen ook.

Ik heb toch even een foto gemaakt van de Gazelle letters op de aluminium naaf.
Is er globaal aan de letters af te lezen uit welke periode deze naaf zou komen?

Vriendelijke groet Erwin

[Maarten Waarlé]

Dit type letter staat in ieder geval op de jaren 30 naven.Er staan dan wel aanhalingstekens voor en achter
Ik heb geen naoorlogse Gazelle fietsen staan dus dat moet van andere bronnen komen.
M`n Gazelle uit 1924 heeft op de naaf de naam gazelle in een half rondje staan.
Maar over jouw voornaaf, weet je wel zeker dat dit aluminium is?
Ik zou me zo kunnen voorstellen dat het wat verouderd nikkel is.

Groeten,
Maarten

[Hendrik]

Goedendag Maarten.

De naaf is echt van aluminium.
Een magneet hecht er niet op, en ook de vorm van de naaf is anders.
De flenzen staan verder uitelkaar en zijn platter en breder.
Het aluminium is meteen ook het probleem.
Ik had de fiets wegens de ontbrekende en kapotte onderdelen destijds aangevuld met onderdelen van een sloopfiets van ongeveer dezelfde snit.
Van die fiets was door iemand het framenummer weggevijld (vond ik wel wat verdacht...)
Zo heeft mijn fiets het stuur en achterscherm van de sloper, maar ook het voorwiel met stalen naaf.
Dit omdat van de aluminiumnaaf aan één kant de stalen lagerschaal losjes meedraait in de aluminium behuizing, hetgeen een onaangenaam geluid geeft bij het fietsen.
En het zal onherroepelijk tot meer schade leiden.
Ik ben nu van plan deze lagerschaal met een 2k epoxylijm o.i.d. vast te zetten.
In ieder geval wil ik zoveel mogelijk de oorspronkelijke onderdelen terugzetten op de fiets.
En maar eens weer poetsen...

Groet Erwin