Vereniging De Oude Fiets

fietser schreef:Mij interesseert het wel! En liefst ook nog een foto van het binnenwerk.

Groeten,
fietser

OK Fietser, omdat jij het vraagt heb ik hem even opengehaald: binnenwerk grotendeels 1935, deels 1941

als iemand een handleiding weet, zou mooi zijn.
Onder Blitzrad vind ik 'm niet.

Het is wel een terugtrap en geen vrijloopnaaf. Of Gazelle terugtrap monteerde?

Hij heeft een vrij rechte remhevel, die meen ik ook in de advertentie te zien.

Nog eens gekeken op de Duitse E-bay.
Hier staat een advertentie te koop:

Hallo Maarten,

Dank voor de foto's. Een Komet in Rotax-jasje is het niet, dat is alleen al aan de rem te zien. De Komet had in de jaren 30 nog een lamellenrem. Dat is in een F&S-catalogus van 1936 zo, en ook in de "Fahrradmechaniker" van Sattig/Kneuertz, druk van 1942. Maar van de Rotax model 1918 wijkt deze Rotax 1935 ook teveel af. Het aantal gangen van het schroefdraad op de drijfkop voor de koppelconus is anders, en jouw naaf heeft een remmantel in 3 stukken die door 2 ringveren bij elkaar wordt gehouden (als ik het goed zie), terwijl de Rotax 1918 4 remsegmenten had die door aparte "krammetjes" van veerstaal bij elkaar gehouden werden.

Qua basisprincipe (conusaandrijving, rem met remmantel) is jouw F&S Rotax nog wel een Rotax en geen Torpedo of Komet. Dus de meest aannemelijke verklaring lijkt mij toch dat de Rotax 1918 ergens kort voor of kort na de overname door F&S een constructieve "opfrisbeurt" heeft gekregen.

Lijkt me een historisch interessant exemplaar dat je daar hebt. Sattig/Kneuertz rept er met geen woord over terwijl daar toch allerlei voor ons "exotische" terugtrapremnaven van Duitse makelijk in worden besproken. En op altesrad.net kon ik er ook niets over vinden.

@Piet:

Het is wel een terugtrap en geen vrijloopnaaf.

De term "Freilaufnabe" kan op twee dingen slaan. Hij kan gebruikt worden als tegenhanger van terugtrapremnaaf zoals jij aangeeft. Dat is de modernere betekenis die wij nu gewend zijn. Of hij kan als tegenhanger van de naaf met vast tandwiel (doortrapper) gebruikt worden. Dat is de oorspronkelijke betekenis die er tot minimaal WO II gangbaar was. Ook als daar dan "toevallig" nog een terugtrapremnaaf in zat werd toch in folders en advertenties vaak van "Freilaufnabe" gesproken.

Groeten,
fietser

Ik ben geen navenverzamelaar. Wie dat wel is zou mijn Rotax naaf kunnen bemachtigen in ruil voor Sturmey Archer spul van voor 1930.
Vooral de model K buisvormige stuurschakelaar zou ik graag hebben.

De bestelling bij Gottschalk van augustus 1907 kwam ik tegen in het Gazelle archief in Dieren. De Rotax naven zijn dus in elk geval in de periode 1907-1908 geplaatst. En Gazelle eiste het alleenrecht op.
Groet, Jan Cees