De heilige graal... Fongers kruisframe (X-frame) uit 1902
Geplaatst: 14 sep 2019, 10.16
Eigenlijk was ik een verzamelaar in ruste maar toen op 30 december 2018 onderstaand bericht op Facebook verscheen gierde de spanning toch echt wel even door mijn lijf. Zou het echt????
Omdat er al een aantal reacties was op het bericht en er zelfs al gesproken werd dat het een Fongers zou zijn ging ik er vanuit dat de jacht reeds geopend was. Mijn eerste actie was dan ook om contact op te nemen met het 2CV museum in Andijk met de vraag; Weten jullie hoe bijzonder deze fiets is en is deze fiets te koop?
Het antwoord dat ik kreeg was helder. De fiets staat hier goed en gaat niet weg. Als je hem wilt komen bekijken dan zijn we iedere laatste zondag van de maand geopend. Voor mij was dat op dat moment een geruststelling, de fiets kon niet gemakkelijk worden verkregen en ook was het museum nog niet platgebeld door mensen om de fiets over te nemen.
Uiteindelijk kostte het mij 5 maanden (mede vanwege een verhuizing en een vakantie naar Italië) om een zondag te vinden aan het eind van een maand (mei 2019) om naar Andijk af te reizen. Niet met de intentie om de fiets over te nemen (ik ging er inmiddels vanuit dat er al wel meer mensen de weg naar Andijk gevonden zouden hebben) maar puur om zo'n unicum eens van dichtbij te kunnen aanschouwen.
In Andijk bleek ik te vroeg (het museum opent om 10.00 uur) maar de dame die buiten even een sigaretje aan het roken was vond dat geen probleem en ik mocht alvast naar binnen. Terwijl ik tussen de vele 'Eendjes' liep kwamen mij twee heren tegemoet wandelen die duidelijk bij het museum hoorden en ik begroette hen met de melding; 'Goedemorgen, ik kom voor de fiets'. Ze keken elkaar even aan en vroegen toen, heb je een afspraak met Edwin want wij weten van niets. Ik gaf aan dat dit niet zo was maar dat ik aan het begin van dit jaar een foto op Facebook had gezien met een Fongers kruisframe die ik graag eens van dichtbij zou willen bekijken. Ik liet ze deze op mijn telefoon zien en op basis van de foto (ze moesten wel even nadenken) werd ik naar de fiets gebracht.
En daar stond die dan echt, onaangeroerd, mooi in het stof en volledig 'onzichtbaar' voor de mensen die er regelmatig bij langs moeten zijn gelopen. Een Fongers Kruisframe.
Mijn eerste check was uiteraard het frame- en typenummer. Er stond duidelijk; 1-A C 65 11226. Wat inhoud dat het een Fongers 1e soort A, Model C, framemaat 65 uit 1902 is. Met deze leeftijd is het één van de oudst bekende Fongers fietsen.
Op de website van Jos is te lezen dat Fongers in 1901 is begonnen met het maken van kruisframes en dat de fabriek in de periode 1901-1905 nog geen 100 kruisframe fietsen heeft verkocht. In 1902 werden er in totaal ook maar 2900 fietsen door Fongers geproduceerd. Over uniek en zeldzaam gesproken…
Uit een eerste korte analyse maakte ik al op dat de fiets waarschijnlijk in de 2e helft van de jaren '30 terug is geweest naar de fabriek en dat toen naar alle waarschijnlijkheid de achterpatten zijn vervangen door de modernere schuin omhoog staande versie. Ook veel van de andere 'hardware' is toen vervangen door nieuw materiaal zoals de trapas, kettingblad en cranks en de drie-versnellingsnaaf. Jammer uiteraard maar zelfs een standaard jaren '30 fiets in deze staat is al uniek laat staan een Fongers kruisframe.
Na een zeer enthousiaste uitleg van mijn kant en het nemen van wat foto's mocht ik ook nog even 'achter' kijken naar wat fietsen. Hoewel daar ook wat Fongers fietsen uit de jaren '50 tussen stonden kon niets 'de fiets' overtreffen en omdat 'mijn dag goed was' besloot ik, na een belofte om nog wat achtergrond informatie over de fiets op te sturen per mail, om weer naar Utrecht af te reizen.
Hoewel ik toen sterk de neiging had om deze ontdekking meteen online wereldkundig te maken (ik ging er nog steeds vanuit dat de fiets zijn dagen zou slijten in het museum) besloot ik toch om nog even te wachten. Een slimme keuze achteraf want een paar dagen later, ik weet het nog goed, zat ik op de bank en kreeg ik een mailtje van het museum. Bij het lezen ervan voelde ik mijn hart letterlijk achter in mijn keel (wat oude fietsen wel niet met je kunnen doen...). Ze hadden met het bestuur overleg gehad en hoewel de eigenaar van het museum (Edwin Groen) nooit iets weg deed mocht ik de fiets van ze overnemen en ze verzochten mij een goed bod te doen.
Helaas had ik tijdens mijn bezoek eerlijk geantwoord op de vraag wat zo'n fiets nou zou opbrengen in de huidige markt en mijn bod moest dus ook echt wel een goede zijn. Na wat onderhandeling kwam het verlossende bericht; Je mag de fiets komen ophalen. En hoewel je zou denken dat de spanning dan wel zou afnemen heb ik me pas echt kunnen ontspannen toen de fiets ook daadwerkelijk bij mijn thuis stond in Utrecht. Het verleden leert helaas dat er nog van alles mis kan gaan in een transactie.
Een week later mocht ik mijn opwachting maken bij de rijwielzaak van Edwin Groen (de eigenaar van de fiets) in Heerhugowaard. Van hem begreep ik dat de fiets ooit in één van de 11 rijwielzaken, die zijn vader in Nederland had, was ingeruild. Waar, wie en hoe was helaas niet meer bekend. In de zaak was het (ondanks dat het een doordeweekse dag was) druk en ik werd uitgenodigd om nog even een kopje koffie te drinken. Uit een gesprek met één van de klanten bleek dat Edwin Groen een begrip is in deze omgeving en dat zijn rijwielzaak één van de beste aanbieders is van electrische fietsen in Nederland.
De transactie handelde ik af met één van de bedrijfsleiders van de zaak die mij enigszins verbaasd vroeg wat ik had gedaan dat Edwin mij die fiets wilde verkopen want het was algemeen bekend dat hij nooit iets weg deed... Na de transactie werd de fiets van achter de zaak opgehaald en naast de werkplaats gestald zoals dat naar alle waarschijnlijkheid voor klanten gebeurd als ze een fiets komen afhalen na reparatie.
Ik heb de fiets vervolgens achter op de auto gezet en ben met deze kostbare vracht terug gereden naar Utrecht.
Bij thuiskomst bleek nog maar eens hoe goed de fiets de tijd overleefd heeft. Ik hoefde enkel de banden op te pompen en kon er toen gewoon een rondje op fietsen! Op onderstaande foto staat trouwens ook nog een prachtige originele BB 60 uit 1929. Daarover later meer...
Inmiddels heb ik de fiets netjes 'van de buitenkant' schoongemaakt en staat hij hier regelmatig op het balkon van mijn appartementje te genieten van de zon. Ik wilde eigenlijk wachten tot de beurs in Berlicum om de fiets te onthullen maar ik merk dat het in de interacties met collega oude fiets liefhebbers toch voelt alsof ik iets achter houd en mijn moreel kompas vindt dat vervelend. Dit soort vondsten hoort te worden gedeeld.
Ik verwacht dat over de fiets nog veel gesproken zal gaan worden en eenieder die het leuk vindt om hem eens van dichtbij te bewonderen is van harte welkom in het Utrechtse.
P.S. Excuses voor de reclame op de foto's (niet erg fraai) maar er zijn onlangs foto's met Fongers materiaal van mij gebruikt op Marktplaats om mensen op te lichten.
Omdat er al een aantal reacties was op het bericht en er zelfs al gesproken werd dat het een Fongers zou zijn ging ik er vanuit dat de jacht reeds geopend was. Mijn eerste actie was dan ook om contact op te nemen met het 2CV museum in Andijk met de vraag; Weten jullie hoe bijzonder deze fiets is en is deze fiets te koop?
Het antwoord dat ik kreeg was helder. De fiets staat hier goed en gaat niet weg. Als je hem wilt komen bekijken dan zijn we iedere laatste zondag van de maand geopend. Voor mij was dat op dat moment een geruststelling, de fiets kon niet gemakkelijk worden verkregen en ook was het museum nog niet platgebeld door mensen om de fiets over te nemen.
Uiteindelijk kostte het mij 5 maanden (mede vanwege een verhuizing en een vakantie naar Italië) om een zondag te vinden aan het eind van een maand (mei 2019) om naar Andijk af te reizen. Niet met de intentie om de fiets over te nemen (ik ging er inmiddels vanuit dat er al wel meer mensen de weg naar Andijk gevonden zouden hebben) maar puur om zo'n unicum eens van dichtbij te kunnen aanschouwen.
In Andijk bleek ik te vroeg (het museum opent om 10.00 uur) maar de dame die buiten even een sigaretje aan het roken was vond dat geen probleem en ik mocht alvast naar binnen. Terwijl ik tussen de vele 'Eendjes' liep kwamen mij twee heren tegemoet wandelen die duidelijk bij het museum hoorden en ik begroette hen met de melding; 'Goedemorgen, ik kom voor de fiets'. Ze keken elkaar even aan en vroegen toen, heb je een afspraak met Edwin want wij weten van niets. Ik gaf aan dat dit niet zo was maar dat ik aan het begin van dit jaar een foto op Facebook had gezien met een Fongers kruisframe die ik graag eens van dichtbij zou willen bekijken. Ik liet ze deze op mijn telefoon zien en op basis van de foto (ze moesten wel even nadenken) werd ik naar de fiets gebracht.
En daar stond die dan echt, onaangeroerd, mooi in het stof en volledig 'onzichtbaar' voor de mensen die er regelmatig bij langs moeten zijn gelopen. Een Fongers Kruisframe.
Mijn eerste check was uiteraard het frame- en typenummer. Er stond duidelijk; 1-A C 65 11226. Wat inhoud dat het een Fongers 1e soort A, Model C, framemaat 65 uit 1902 is. Met deze leeftijd is het één van de oudst bekende Fongers fietsen.
Op de website van Jos is te lezen dat Fongers in 1901 is begonnen met het maken van kruisframes en dat de fabriek in de periode 1901-1905 nog geen 100 kruisframe fietsen heeft verkocht. In 1902 werden er in totaal ook maar 2900 fietsen door Fongers geproduceerd. Over uniek en zeldzaam gesproken…
Uit een eerste korte analyse maakte ik al op dat de fiets waarschijnlijk in de 2e helft van de jaren '30 terug is geweest naar de fabriek en dat toen naar alle waarschijnlijkheid de achterpatten zijn vervangen door de modernere schuin omhoog staande versie. Ook veel van de andere 'hardware' is toen vervangen door nieuw materiaal zoals de trapas, kettingblad en cranks en de drie-versnellingsnaaf. Jammer uiteraard maar zelfs een standaard jaren '30 fiets in deze staat is al uniek laat staan een Fongers kruisframe.
Na een zeer enthousiaste uitleg van mijn kant en het nemen van wat foto's mocht ik ook nog even 'achter' kijken naar wat fietsen. Hoewel daar ook wat Fongers fietsen uit de jaren '50 tussen stonden kon niets 'de fiets' overtreffen en omdat 'mijn dag goed was' besloot ik, na een belofte om nog wat achtergrond informatie over de fiets op te sturen per mail, om weer naar Utrecht af te reizen.
Hoewel ik toen sterk de neiging had om deze ontdekking meteen online wereldkundig te maken (ik ging er nog steeds vanuit dat de fiets zijn dagen zou slijten in het museum) besloot ik toch om nog even te wachten. Een slimme keuze achteraf want een paar dagen later, ik weet het nog goed, zat ik op de bank en kreeg ik een mailtje van het museum. Bij het lezen ervan voelde ik mijn hart letterlijk achter in mijn keel (wat oude fietsen wel niet met je kunnen doen...). Ze hadden met het bestuur overleg gehad en hoewel de eigenaar van het museum (Edwin Groen) nooit iets weg deed mocht ik de fiets van ze overnemen en ze verzochten mij een goed bod te doen.
Helaas had ik tijdens mijn bezoek eerlijk geantwoord op de vraag wat zo'n fiets nou zou opbrengen in de huidige markt en mijn bod moest dus ook echt wel een goede zijn. Na wat onderhandeling kwam het verlossende bericht; Je mag de fiets komen ophalen. En hoewel je zou denken dat de spanning dan wel zou afnemen heb ik me pas echt kunnen ontspannen toen de fiets ook daadwerkelijk bij mijn thuis stond in Utrecht. Het verleden leert helaas dat er nog van alles mis kan gaan in een transactie.
Een week later mocht ik mijn opwachting maken bij de rijwielzaak van Edwin Groen (de eigenaar van de fiets) in Heerhugowaard. Van hem begreep ik dat de fiets ooit in één van de 11 rijwielzaken, die zijn vader in Nederland had, was ingeruild. Waar, wie en hoe was helaas niet meer bekend. In de zaak was het (ondanks dat het een doordeweekse dag was) druk en ik werd uitgenodigd om nog even een kopje koffie te drinken. Uit een gesprek met één van de klanten bleek dat Edwin Groen een begrip is in deze omgeving en dat zijn rijwielzaak één van de beste aanbieders is van electrische fietsen in Nederland.
De transactie handelde ik af met één van de bedrijfsleiders van de zaak die mij enigszins verbaasd vroeg wat ik had gedaan dat Edwin mij die fiets wilde verkopen want het was algemeen bekend dat hij nooit iets weg deed... Na de transactie werd de fiets van achter de zaak opgehaald en naast de werkplaats gestald zoals dat naar alle waarschijnlijkheid voor klanten gebeurd als ze een fiets komen afhalen na reparatie.
Ik heb de fiets vervolgens achter op de auto gezet en ben met deze kostbare vracht terug gereden naar Utrecht.
Bij thuiskomst bleek nog maar eens hoe goed de fiets de tijd overleefd heeft. Ik hoefde enkel de banden op te pompen en kon er toen gewoon een rondje op fietsen! Op onderstaande foto staat trouwens ook nog een prachtige originele BB 60 uit 1929. Daarover later meer...
Inmiddels heb ik de fiets netjes 'van de buitenkant' schoongemaakt en staat hij hier regelmatig op het balkon van mijn appartementje te genieten van de zon. Ik wilde eigenlijk wachten tot de beurs in Berlicum om de fiets te onthullen maar ik merk dat het in de interacties met collega oude fiets liefhebbers toch voelt alsof ik iets achter houd en mijn moreel kompas vindt dat vervelend. Dit soort vondsten hoort te worden gedeeld.
Ik verwacht dat over de fiets nog veel gesproken zal gaan worden en eenieder die het leuk vindt om hem eens van dichtbij te bewonderen is van harte welkom in het Utrechtse.
P.S. Excuses voor de reclame op de foto's (niet erg fraai) maar er zijn onlangs foto's met Fongers materiaal van mij gebruikt op Marktplaats om mensen op te lichten.