St Bavo van J.W.Koopman Haarlem

[arnoldus]

Hoi Maarten,

Hierbij de foto's die ik beloofd had.

Nol

[Maarten Waarlé]

Dank je Nol!,
Wat is het toch een mooi handgreepje met die ''opgestapelde'' stukjes staal. Het past mooi in elkaar.
mogelijk kan ik eens wat maten nemen als ik je het stuurwieltje breng.

Groeten,
Maarten

[maartenB]

mooi dat het project nu vorm krijgt, Maarten. Hoe hoog is het frame eigenlijk?
het lijkt mij vooral heel lastig om te bepalen welke onderdelen erop hebben gezeten. Bij de Fongers had je in elk geval de foto's en de soortgelijke fietsen nog.


Los daarvan: echt mooie onderdelen die ik langs zie komen! Die remmen en remgreep, schitterend! Altijd fijn die verhalen over echt oude fietsen.

Hier een foto van de voormalige 'fabriek/showroom' van Koopman in Haarlem, die maakte ik in 2013. Ik zie daar een ideale locatie voor een mooi fietsmuseum!

[Maarten Waarlé]

Mooie foto van het pand Maarten.

Kort geleden kreeg ik via Theo de K een vraag over het pand Raaks 1-3 en Koopman. Een nieuwe eigenaar of opdrachtgever wilde iets van de geschiedenis van het pand weten. Als achtergrond van de nieuw te openen ''Wijnbar'' annex hotel.

Maar wat je schrijft een fietsmuseum (met Nederlandse fietsen dan ook ) zou geweldig zijn op die plek.
Net buiten beeld staat een vlakker kleiner gebouwtje waar het bedrijfje begonnen is (Raaks 3 denk ik dat dat is).

De fiets heeft een frame van 65 cm wat het net geschikt maakt voor m`n lengte. En ja het is een beetje kijken naar de periode
waar het gaat om de onderdelen en aankleding. Koopman was iemand die met Engelse onderdelen een fiets samenstelde.
We moeten niet denken dat hij zelf cranks, spatborden of balhoofstellen fabriceerde. Ik kan een redelijk beeld vormen aan de hand van de overgebleven onderdelen en zo iets als spatborden die waren toen nog vaak heel vaak het zelfde, ''model bolhoedje''
Het blijft wat ruim qua interpretatie maar intussen ook wel een aantrekkelijke representant van die periode.
Er is niet zo veel meer over en ik was het laten wachten op betere tijden (een tweede St Bavo of een catalogus) een beetje zat na 10 jaar...

proberen van verhoudingen

010 (900x600).jpg (310.88 KiB) 5472 keer bekeken

Vork in wording

011 (900x600).jpg (298.3 KiB) 5472 keer bekeken

Verstevigingen vanuit de bovenste plaat

013 (900x600).jpg (213.94 KiB) 5472 keer bekeken

Klaar om te solderen

015 (900x600).jpg (219.85 KiB) 5472 keer bekeken

Groeten,
Maarten

[maartenB]

Erg mooi weer!

Kunnen we niet een keer lekker gaan wijnen daar in die bar? Fietsen mee....

[Maarten Waarlé]

Gisteren de vork maar eens gesoldeerd.
Dat valt nog niet mee. Blijkbaar vergt het echt de nodige routine om tot een vlot resultaat te komen.
Juiste temperatuur en gelijkmatigheid van verwarmen zijn belangrijk.

gesoldeerde vork

001 (600x900).jpg (295.41 KiB) 5428 keer bekeken

Na de eerste behandeling en het schoonmaken bleek er toch hier en daar een stuk te zitten waar geen nette doorvloeiing had plaats gevonden. Nog maar een keer verwarmd en toegevoegd dus.
Dit alles met voldoende vloeimiddel . Dat is ook belangrijk om de omgeving waar het zilver moet vloeien schoon te houden.

Ik heb vandaag het frame schoon gemaakt. Er zat een zwarte verf over een witte grondlak. Niet echt fraai.
En verrassend is dat de lugs van verschillende fabrikanten komen.
De zadellug bijvoorbeeld laat een geweertje en een A zien.

003 (900x600).jpg (278.77 KiB) 5428 keer bekeken

Dat is BSA natuurlijk. Het eerste deel was weg geschuurd.
De achterwiel patten zijn weer van een ander merk. Daar staat A.C.S. op en een nummer.

006 (900x600).jpg (231.26 KiB) 5428 keer bekeken

Ik zie het wel als goed bewijs voor het vermoeden dat Koopman het frame zelf heeft samengesteld. Ergens in de ANWB Kampioen wordt zijn soldeerkunst ook geroemd.

Eg fraai frame trouwens. Die BSA zadellug bijvoorbeeld en de gesoldeerde eindstukken van de staande vork:

011 (900x600).jpg (221.08 KiB) 5428 keer bekeken

En de slanke patten met dicht gesoldeerde D-vormige buizen.

008 (900x600).jpg (217.93 KiB) 5428 keer bekeken

.

Ook zonder een komplete fiets te zijn al een feest om naar te kijken.

De originele kettingspanners waren er ook nog en ze passen voortreffelijk op de achtervork.

Ik heb nog onderzocht of het frame mogelijk een motorfietsoorsprong heeft. Koopman verkocht zo als ik eerder schreef Minerva motorfietsen. Daarnaast bouwde hij ook Sint Bavo rijwielen met Minerva blokken.

Haarlems dagblad 1902

St Bavo rijwiel met minerva motor 1902 (641x900).jpg (345.31 KiB) 5428 keer bekeken

Ik heb een van die afbeeldingen uit het Haarlems dagblad uitvergroot en dan zie je dat de ST Bavo motorfietsen ook de dikke buis achter de trapas hebben en dat met enige fantasie de voor rem van het zelfde Chater lea type is als op mijn fiets.
Het boogje achter de vorkkroon door zie je ook in de Chater lea catalogi waar ze de bewuste rem willen uitbeelden.

Sint Bavo met Minerva motorblokje

St Bavo met minerva blok (550x290).jpg (117.72 KiB) 5428 keer bekeken

Wat me bij de Minerva motorfietsjes is opgevallen is dat er voor de aandrijfriem de linker crank een slinger naar buiten gegeven is en dat het frame (staande achtervork) meestal ook een bocht naar buiten heeft gekregen om de riem te laten passeren.
Deze beide kenmerken heeft mijn ST Bavo niet. Dus het lijkt me geen motorfiets te zijn geweest al zal de fiets qua vormgeving en uiterlijk niet ver naast de motorvariant gelegen hebben.
Een jaar af 1 ,2 later zie je dat motorfietsen een speciaal frame krijgen met het blok opgenomen in het frame en steeds verder afstaand van een rijwielframe. Hier is dat nog niet het geval.

Nu mag het stuur en de voorvork vernikkeld worden. Ik denk dat ik het frame dunnetjes zwart maak. Zo dat je nog goed de bewerkingen en merktekens ziet.

002 (900x600).jpg (390.54 KiB) 5428 keer bekeken

Groeten,
Maarten

[Maarten Waarlé]

De voorlopige tussenstand van de St Bavo;

015 (900x600).jpg (477.26 KiB) 5393 keer bekeken

012 (900x600).jpg (357.55 KiB) 5393 keer bekeken

016 (600x900).jpg (405.75 KiB) 5393 keer bekeken

Nu moet ik gaan zoeken naar de juiste velgen (40sp-32sp)
banden en spatborden. Ik zal ook een freewheel met 3/16 tandbreedte moeten vinden. Dat wordt een lastige denk ik. Een 1/8 gaat ook wel werken voor de kettingloop maar het moet natuurlijk het liefst passen bij de brede ketting en voorblad. Echt begin 20e eeuw zo`n brede ketting.
Het voorblad is 52 tands en het past ook maar net in het frame

011 (900x600).jpg (222.8 KiB) 5393 keer bekeken

Ik zal bij zo`n tandblad een achtertandwiel van 20 tanden moeten hebben om niet een te zwaar verzet te krijgen.

In eerste instantie had ik de trapas met 1/4 kogels samen gebouwd maar dat liep niet lekker en de Chater Lea cups lagen ook net wat te diep.
Gelukkig kwam ik in het kistje van de fiets (gesloopt zo`n 10 jaar terug) de originele kogels tegen en die keken me meteen al wat dik aan. Bleek dat er 9/32e kogels in horen. Ik had ze nog in frisse staat liggen gelukkig.

rem met terugbreng veer

009 (900x600).jpg (403.36 KiB) 5393 keer bekeken

Aan de rem zie je dat het een nog wat safety-achtige achtergrond heeft. De veer met name. Daar waar de remhoef er gestroomlijnd uit ziet is het terug halen van de rem gedaan met een wat ouderwetse oplossing; een veer en twee eindstoppen. Een eindstop onder de veer en een boven de lamphaak om de stuurhendel niet te ver te laten afzakken.
In eerste instantie vroeg ik me af of het niet een knutseltoevoeging was van een van de eigenaren.
Je ziet echter op afbeeldingen van de originele Chater lea catalogus ook een dikker getekend stuk zitten rondom de lamphaak.
Het zal dus origineel zo hebben gefunctioneerd en dat doet het nu ook al komt het wat primitief over.

Hieronder nog een afbeelding van de fiets in 2007 kort na aanschaf (met dank aan fietser, ik was ze zelf kwijt geraakt) . Een jaren 30 fiets al doen de remmen al iets anders vermoeden.

St Bavo in oude toestand

sint bavo 1 (800x600).jpg (458.34 KiB) 5393 keer bekeken

sint bavo 3 (800x600).jpg (441.47 KiB) 5393 keer bekeken

Inmiddels heb ik het adres van mijn aankoop in 2007 terug gevonden maar de huidige bewoner woont er nu een half jaar dus dat geeft nog geen opening naar het vinden van de naam van de oorspronkelijke berijder van de St Bavo..

Wordt vervolgd

Groeten,
Maarten

[maartenB]

spannende verhalen Maarten en dat wordt een mooie topper!

Velgen kan ik je evt aan helpen (28-1,5) of heb ik tip voor, mail of bel me maar even.
groetjes,
Maarten

[Michiel Röben]

Wat een geweldig verhaal weer Maarten. Het lijkt me veel meer een Engelsche fiets dan een Hollandsche maar dat is gebruikelijk die eerste jaren van de 20ste eeuw. Heb ik het goed met de datering? de Humber die ik een aantal jaren geleden uit Heemstede heb gehaald heeft ook zo'n soort voorrem gehad vermoed ik. Alleen is de lamphaak weer heel dun, dat staat daar dan weer haaks op. heb jij misschien nog documentatie van Humber 1898?

Altijd weer mooie verhalen Maarten en hele fraaie restauratiebeelden ook.

Hou het vuur hoog!

Hartelijke groeten,
Michiel

[Hendrik]

Prachtig rijwiel, en een fraaie restauratie.
Blijft bijzonder, hoe zo'n oude fiets door wat andere aankleding z'n ouderdom niet meer toont.
Ook wel mooi natuurlijk, want mede daarom zal 'ie bewaard zijn gebleven.
Ik heb hier trouwens een freewheel, 20 tands en 3/16" dik van het merk Perry.
Alleen, het is niet direct van mij maar van een kameraad van mij.
Die woont in een oude dorpssmederij/ garage (waar natuurlijk ook fietsen werden verhandeld en hersteld).
Ik kreeg een kistje fietsonderdelen van 'm mee, om in te snuffelen.
Hij is momenteel ergens op het Wad met z'n zeilboot...

Groet, Erwin